Ontzwangeren: herstel na de bevalling en zo lang duurt het echt

Hoe lang duurt ontzwangeren?

Negen maanden op, negen maanden af, die uitspraak ken je ongetwijfeld. Met andere woorden: na negen maanden zwangerschap heb je negen maanden nodig om je weer fit te voelen en lekker in je vel te zitten. Neem die negen maanden ontzwangeren niet te nauw: sommige moeders hebben langer de tijd nodig om te ontzwangeren en zowel lichamelijk als mentaal weer helemaal de 'oude' te worden.

Maar er zijn ook vrouwen die na de geboorte van hun kind meteen de draad weer oppakken en het ontzwangeren nauwelijks merken. Iedere vrouw is anders en vindt haar eigen manier van omgaan met fysieke en mentale veranderingen na een bevalling. Toch geldt voor iedereen: neem de tijd om rustig te herstellen, weet welke ongemakken ontzwangeren met zich meebrengt, en wat je er tegen kunt doen.

Symptomen ontzwangeren

Dit zijn de meest voorkomende symptomen van het ontzwangeren, zowel kort na de bevalling als in de maanden daarna:

1. Een pijnlijke vagina

Bij de geboorte van je baby komt er veel druk op de weefsels in en rond je vagina. Dit kan na de bevalling en tijdens het ontzwangeren beurs voelen. Als je bent ingescheurd of ingeknipt, kunnen de hechtingen of de wond pijn doen. Dit kun je doen om pijn te verzachten:

• Bij trekkerige hechtingen: ga elke dag minimaal een halfuur met ontbloot onderlichaam op bed liggen (op een celstofmatje of handdoek). De wond geneest sneller als er lucht bij komt. De kraamverzorgster controleert elke dag of de hechtingen goed genezen en niet ontsteken.

• Irriterende hechtingen: ga vijf tot tien minuten in een soda- of Biotex-badje zitten. Biotex en soda trekken het vuil en de bacteriën uit de wond. Vul een teiltje met een laag lauwwarm water en meng er een flinke eetlepel Biotex of soda doorheen. Spoel goed na met lauwwarm water.

• Een beurs gevoel: na de bevalling is je vagina opgezet en gezwollen. Misschien wil je dan het liefst op een zacht kussen zitten, maar juist op een harde ondergrond (houten stoel of kruk) neemt de zwelling af.

• Pijn bij het plassen: als je een scheur(tje), knip of (inwendige) schaafwond hebt gekregen bij de bevalling, kan plassen pijn doen. De urine zorgt voor een branderig gevoel. Laat tijdens het plassen water langs je vagina lopen om de urine te verdunnen, zodat het minder brandt. Gebruik bijvoorbeeld een kan, petfles of kleine gieter, of plas onder de douche. Door het spoelen met water, spoel je ook meteen eventuele hechtingen. Je kunt ook spoelen met lauwwarme kamillethee, dat werkt verzachtend en ontstekingsremmend.

• Je kunt je vagina ook koelen door een maandverband nat te maken en in de vriezer te leggen. Leg het bevroren maandverband niet direct op je blote huid, maar wikkel het eerst in een hydrofiele doek. Leg dit koude kompres tegen je vagina aan of doe het in je onderbroek.

Lees ook: Hoe kan een peri bottle (spoelfles) helpen na de bevalling?

2. Naweeën

De eerste dagen na de bevalling kun je last hebben van krampen, variërend van lichte buikpijn tot intense buikkrampen. Deze naweeën zorgen ervoor dat je baarmoeder weer tot normale grootte krimpt. Je verliest hierbij ook bloed, zo maakt je baarmoeder zichzelf schoon. Dit bloedverlies komt ook uit de wond op de plek waar de placenta zat. Door het samentrekken van de baarmoeder gaan de bloedvaatjes dicht, maar dat kan een paar dagen duren. Geef je borstvoeding? Vaak krijg je tijdens het voeden last van naweeën, omdat je dan veel oxytocine aanmaakt. Dit hormoon zorgt niet alleen voor de toeschietreflex, maar ook voor het samentrekken van je baarmoeder.

Tip: ga voor het voeden even plassen, zodat je geen last hebt van een volle blaas tijdens de naweeën, daardoor kunnen ze nog intenser zijn. Na een tweede of derde zwangerschap heb je vaak meer last van naweeën tijdens het ontzwangeren. De baarmoeder is dan minder elastisch dan de eerste keer en moet harder werken om te krimpen. Dat kan vervelend zijn, maar bedenk: hoe meer naweeën, hoe eerder je baarmoeder zijn normale grootte heeft en de bloedingen stoppen.

Tegen de pijn:

• Wiegen, wiebelen of draaien met je heupen. Dit kan ook zittend of liggend op je zij.

• Een onderrugmassage kan afleiden van de kramp in je buik.

• Een warme kruik of douche helpt bij buikkrampen, net als wanneer je ongesteld bent.

• Doe tijdens het voeden ademhalingstechnieken om de naweeën weg te blazen en niet te verkrampen.

• Je kunt een paracetamol nemen als je veel pijn hebt. Dit kan ook als je borstvoeding geeft. Hou je wel aan de aangegeven dosering. Medicijnen en borstvoeding: wat mag wel en wat mag niet.

3. Vloeien

Het is normaal dat je bloed en wondvocht verliest tijdens het ontzwangeren. Het vloeien duurt zo'n vier tot zes weken. Deze afscheiding wordt ook wel lochia of kraamvloed genoemd en komt uit je baarmoeder. Op de plek waar de placenta zat, zit een wond die moet genezen en dat kost tijd. Vaak verlies je in de eerste week tijdens het ontzwangeren het meeste bloed en er kunnen (grote) stolsels in zitten.

In het begin gebruik je speciaal kraamverband uit het kraampakket. Zodra het bloedverlies minder wordt, kun je gewoon maandverband gebruiken. Zolang je vloeit, mag je niet in bad en geen tampons gebruiken vanwege de kans op een infectie in de baarmoeder.

Het kan zijn dat je erg veel bloed verliest doordat er iets anders aan de hand is. Bel de huisarts of de verloskundige in de volgende situaties:

• Als je meerdere stolsels ter grootte van je vuist verliest.

• Als je bloed onaangenaam ruikt. Dit kan wijzen op een ontsteking van het baarmoederslijmvlies of een achtergebleven stukje van de placenta.

• Als je ineens veel bloed verliest of als het vloeien plotseling helemaal stopt.

• Als het bloed blijft stromen alsof er een kraantje open staat.

• Als je koorts krijgt.

4. Stuwing

Veel moeders krijgen tijdens het ontzwangeren last van stuwing. Zo'n drie tot vijf dagen na de bevalling (of nog wat later) kunnen je borsten erg gespannen zijn, voller worden, pijn doen en warm aanvoelen. Dit komt omdat de melkproductie goed op gang komt en door een verhoogde doorbloeding.

• Geef je borstvoeding? Leg je baby de eerste 38 uur zo vaak mogelijk aan en probeer hem goed te laten drinken. Afkolven kan ook, maar doe dit niet te veel. Anders (over)stimuleer je de melkproductie en zit je een paar dagen later met hetzelfde probleem.

• Heb je veel last van stuwing? Wikkel een icepack uit de vriezer in een hydrofielluier en leg deze op de pijnlijke plek. Een zak bevroren erwtjes in een theedoek werkt overigens ook prima.

• Een tip die al jaren wordt toegepast: leg rauwe (schone) koolbladeren op de pijnlijke, gloeiende plekken op je borsten. Leg ze van tevoren even in de koelkast of in de vriezer, zodat ze extra verkoeling bieden.

TIP! Geef je borstvoeding? Met deze fijne voedingskleding is borstvoeding geven een stuk praktischer.

5. Verstopping

Na de bevalling kun je moeite hebben met poepen, omdat het daar allemaal nog beurs en pijnlijk is. Probeer toch te gaan als je voelt dat je moet. Hoe langer je wacht, hoe groter de kans op harde ontlasting en verstopping. Neem de tijd, zorg dat je kunt ontspannen en zet zo min mogelijk kracht. Neem een tijdschrift of een tablet mee als dat helpt. Als je ademhalingstechnieken hebt geleerd om te ontspannen tijdens de bevalling, kunnen die nu ook helpen. Qua voeding is het verstandig om het volgende te proberen:

• Je lijf houdt van regelmaat. Probeer te eten op vaste tijdstippen en sla geen maaltijden over.

• Eet vezelrijk voedsel zoals fruit (mango's, pruimen, gedroogde vruchten, peren met schil en bosvruchten), muesli, volkorenproducten en lijnzaad.

• Probeer vet eten, bananen, wit brood, rijst, hardgekookte eieren, te veel koffie en thee te vermijden.

• Drink voldoende water: zo'n 1,5 tot 2 liter per dag en meer als je borstvoeding geeft.

6. Aambeien

Tijdens de zwangerschap en het ontzwangeren krijgen veel vrouwen last van aambeien, een uitstulping aan de binnen- of buitenkant van de anus. Aambeien kunnen ook ontstaan door het persen tijdens de bevalling. Ze kunnen geen kwaad, maar doen soms wel pijn. Gelukkig kun je er wel iets aan doen:

• Eet gezonde voeding: drink voldoende water, vermijd vet, eet regelmatig en kies voor groenten, fruit en vooral vezelrijk voedsel.

• Probeer in beweging te blijven. Overleg samen met de kraamverzorger wat mogelijk is zo vlak na de bevalling.

• Stel je wc-bezoek niet uit. Uitstel kan ontlasting harder maken, waardoor je meer last van aambeien kunt krijgen.

• Neem de tijd op de wc en probeer niet te persen.

• De huisarts kan eventueel lidocaïnezalf voorschrijven. Dit werkt verdovend.

7. Urineverlies

Tijdens de bevalling komt er veel druk op je bekkenbodem en worden je bekkenbodemspieren slapper onder invloed van hormonen. Op die manier kan je baby er tijdens de bevalling makkelijker door. Zwakkere bekkenbodemspieren ondersteunen de sluitspieren van de blaas minder goed, waardoor veel vrouwen tijdens het ontzwangeren last hebben van urineverlies. Bijvoorbeeld als je moet niezen, lachen, springen of zodra je moet plassen. Meestal is dit tijdelijk en herstellen je bekkenbodemspieren vanzelf na het ontzwangeren. Bekkenbodemoefeningen kunnen hierbij helpen. Als je na drie maanden na de bevalling nog klachten hebt, is het verstandig om contact op te nemen met een geregistreerde bekkenfysiotherapeut.

8. Kraamtranen of stemmingswisselingen

Een baby krijgen is overweldigend. Je voelt een heel nieuw soort liefde en hebt er een enorme verantwoordelijkheid bij, dat kan allerlei emoties oproepen. Daarbij verandert je hormoonhuishouding na de bevalling enorm en je hormonen zijn van grote invloed op je stemming, waardoor je stemmingswisselingen kunt krijgen. Veel vrouwen worden in de eerste week na de bevalling overvallen door huilbuien of een angstig of somber gevoel. Dit noem je kraamtranen of babyblues. Meestal gaat het vanzelf over en het helpt om je hart te luchten. Voel je niet schuldig als je niet op een roze wolk zit: bij de meeste ouders wisselen roze wolken en grijze buien elkaar af. Blijf je gedurende het ontzwangeren somber, angstig en verdrietig, bespreek dit dan met je verloskundige of huisarts.

9. Haaruitval

Tijdens je zwangerschap zorgen hormonen ervoor dat je minder haar verliest. Als je hormoonhuishouding na de bevalling weer 'normaal' wordt, vallen die extra haren uit. Als je borstvoeding geeft, kan dit ook pas gebeuren nadat je daarmee bent gestopt. De haaruitval kan met plukken tegelijk gaan. Je hoeft hier niet van te schrikken, het hoort bij ontzwangeren. Maar leuk is anders. Sommige vrouwen knippen hun haar om die reden af, maar dat hoeft natuurlijk niet. De haaruitval stopt vanzelf. Meestal is je haar rond de eerste verjaardag van je kind weer zoals het altijd was.

10. Vette of droge huid

Veranderingen in je hormoonhuishouding hebben ook invloed op je huid. Sommige vrouwen krijgen tijdens het ontzwangeren een vettere huid met puistjes, anderen een droge, jeukende huid. Ook kun je na de bevalling meer last van pigmentvlekken krijgen. Gebruik zo min mogelijk make-up en verzorg je huid met milde producten, zonder alcohol en parfum. Probeer bij een droge huid lauw te douchen (niet warmer dan 37 °C) of ga kort in bad met wat voedende en extra hydraterende olie. Drink veel water, eet gezond en bescherm je huid met zonnebrandcrème, ook als het geen zomer is.

11. Vocht vasthouden

Hield je tijdens je zwangerschap veel vocht vast? Dan wordt er vaak gezegd dat dat na je bevalling meteen weer verdwijnt. Helaas is dat niet helemaal waar: vaak duurt het een week of nog iets langer voordat je minder vocht vasthoudt. Het goede nieuws is: je hoeft er inderdaad niets voor te doen.

12. Hoofdpijn

Ook hoofdpijn is een veelvoorkomende klacht na de bevalling. Hormoonveranderingen kunnen hiervoor de oorzaak zijn. Maar natuurlijk kan ook vermoeidheid als gevolg van de bevalling en de gebroken nachten een rol spelen. Daarnaast kan te weinig drinken zorgen voor hoofdpijn. Let er daarom op dat je voldoende water binnenkrijgt. Zeker als je borstvoeding geeft is dit belangrijk, omdat je met voeden veel vocht verliest.

13. (Nacht)zweten

De meeste vrouwen merken na hun zwangerschap dat ze 's nachts veel zweten. Dit wordt ook wel nachtzweten genoemd. Je wordt dan doorweekt van het zweet wakker, soms wel meerdere keren per nacht. Maar het zweten na de bevalling kan ook overdag voorkomen. Waarschijnlijk hebben de zweetaanvallen te maken met het hormoon oestrogeen. Tijdens de zwangerschap maak je daar veel extra van aan, en na de bevalling daalt de oestrogeenspiegel weer. Hierdoor kan het temperatuurcentrum in je hersenen tijdelijk ontregeld zijn, waardoor je gaat zweten.

Ook het hormoon prolactine – dat nodig is voor de borstvoeding – heeft een remmende invloed op de productie van oestrogeen. Hierdoor daalt de spiegel nog meer en kun je extra gaan zweten. Tijdens de zwangerschap houd je bovendien meer vocht vast. Na de bevalling wil je lichaam dat vocht afvoeren. Dit gebeurt via de nieren en urineweg, dus door vaker te plassen. Maar ook via je huid kun je vocht kwijtraken, door te zweten.

Lees meer over zweten na de bevalling

Ontzwangeren: zo help je je lichaam

Er is gelukkig van alles wat je kunt doen (of beter kunt laten) om je lichaam zo goed mogelijk te ondersteunen bij het herstel en je weer happy en jezelf te voelen. Bij de één gaat dat vrijwel vanzelf, bij de ander met ups en downs. De allerbelangrijkste tip om te ontzwangeren is misschien wel de eerste…

1. Geef jezelf de tijd
   Om te kunnen ontzwangeren en herstellen is rust nodig. Bij genoeg rust worden voedingsstoffen optimaal opgenomen, weefsels genezen, je hersenen kunnen ervaringen en nieuwe informatie verwerken en je bouwt nieuwe energiereserves op. Allemaal belangrijk in de eerste periode met je baby, maar juist in die eerste weken kom soms nauwelijks aan rust toe. Slaapgebrek door de gebroken nachten, kraamvisite, misschien geef je borstvoeding, dat vraagt ook weer extra energie van je lijf. Probeer voor rust te zorgen door jezelf in elk geval zo min mogelijk doelen op te leggen.Leef bij de dag en laat je planning afhangen van hoe je je voelt. De eerste veertig dagen na de geboorte noemen ze ook wel het 'vierde trimester', een periode waarin de baby went aan de wereld buiten de buik en de ouders aan het ouderschap. Het is helemaal geen gek idee om tijdens het ontzwangeren veel te cocoonen en je alleen te richten op jouw behoeftes en die van je baby.

2. Boek massages
   Er zijn speciale massages voor in de kraamtijd en tijdens het ontzwangeren: kraambed- of postpartum-massages. Ze zijn gericht op herstel van de spieren, ontspanning en speciale aandacht voor je buik. Tijdens het ontzwangeren moeten de organen hun plek weer vinden en je baarmoeder moet krimpen. Een massage kan dit ondersteunen.Sommige masseuses kunnen je buik en bekken ook inwikkelen met ondersteunende banden (belly binding). Maar ook een gewone massage helpt, door de ontspanning, verbeterde doorbloeding en de gelukshormonen die vrijkomen. Boek iemand die aan huis komt en zorg dat je partner of iemand anders zich een uurtje over je baby ontfermt.

3. Pas op met tillen
   Tijdens de zwangerschap en de bevalling hebben je rug, bekken en bekkenbodemspieren het zwaar te verduren gehad. Ontspannen bewegen is goed voor de doorbloeding en soepele spieren, maar met de nadruk op 'ontspannen'. Vraag anderen om de volle wasmand, stofzuiger of boodschappen voor je te dragen. Zo voorkom je dat je je rug en bekkenbodem tijdens het ontzwangeren overbelast. Door je bekkenbodemspieren eerst goed te laten herstellen, kun je ook latere bekkenbodemklachten voorkomen.

4. Wissel de nachten af
   Na de bevalling is je hele systeem gericht op één ding: je baby verzorgen en beschermen. Je bent heel alert op signalen en geluiden en reageert hier reflexmatig op. Zo regelt de natuur dat en dat is logisch, want een baby is volledig afhankelijk van zijn ouders. Yep, beide ouders, en dat betekent dat je de zorg ook écht een keer mag overlaten aan je partner. Breekt het slaapgebrek jullie op? Ga met oordoppen op de bank liggen en probeer een hele nacht slaap te pakken. Je partner regelt de baby wel, eventueel met gekolfde melk. Zo kom jij even uit de biologische waakstand, waardoor je dieper slaapt. Dat helpt het ontzwangeren.

5. Eet gezond
   Een dooddoener die altijd opgaat, maar we noemen 'm toch: eet gezond tijdens het ontzwangeren. Er zijn verschillende visies op 'gezond' en welke voedingsstoffen je nodig hebt, maar over het algemeen kun je zeggen: eet gevarieerd en zoveel mogelijk vers en onbewerkt. IJzer is belangrijk om aan te sterken en dit zit bijvoorbeeld in gedroogd fruit, granen, peulvruchten, zilvervliesrijst, groenten en rundvlees. Warme gerechten kosten je lichaam minder energie dan koud eten. Denk aan soep en bouillon, of een kom havermout met zonnebloempitten en gedroogde abrikozen als ontbijt. Eventueel kan een diëtist een eetpatroon voor je samenstellen dat de hormoonhuishouding en het ontzwangeren ondersteunt.

6. Wacht met seks tot je weer zin hebt
   Zolang je bloed verliest, is seks met penetratie een no-go vanwege infectiegevaar, maar verder mag je uiteraard creatief zijn als je behoefte hebt aan intimiteit. Wanneer je weer zin krijgt als je aan het ontzwangeren bent? Dat is heel persoonlijk. Uit onderzoek blijkt dat 50 procent van de vrouwen zes weken na de bevalling nog geen seks heeft gehad. Ongeveer een kwart begint er na twee tot vier weken weer rustig aan mee. Behalve het lichamelijke herstel, speelt hierbij ook mee hoe je je mentaal voelt.Misschien ben je door de komst van jullie baby nog gekker op je partner dan eerst en kun je niet wáchten. Maar het is ook heel normaal als je tijdens het ontzwangeren geen zin hebt, omdat je zo in beslag wordt genomen door je baby, vermoeidheid en je nieuwe rol als moeder. Hormoonverandering door het geven van borstvoeding kan bovendien tijdelijk vaginale droogte veroorzaken, waardoor seks pijnlijk kan zijn. Neem de tijd die je nodig hebt: seks tegen je zin werkt averechts voor je libido. En er zijn ook andere manieren om het samen fijn te hebben. Lees ook: Tips bij als vrijen na de bevalling pijn doet

7. Gebruik anticonceptie
   Tijdens het ontzwangeren komt je cyclus weer op gang. Gemiddeld komt de eerste menstruatie drie tot zes maanden nadat je bevallen bent. Als je borstvoeding geeft, kan het langer duren. Maar let op: ook als je nog niet ongesteld wordt, kun je alweer vruchtbaar zijn. Wil je niet direct opnieuw zwanger worden, denk dan op tijd aan anticonceptie. Je verloskundige zal je adviseren over anticonceptie na de bevalling en steeds meer verloskundigen zijn opgeleid om een spiraal te plaatsen, mocht dit het beste bij jou passen. Maar je kunt hierover ook bij de huisarts op gesprek.Lees ook:Dit zijn de meest gestelde vragen (en antwoorden) over seks na de bevalling

8. Sporten: wanneer mag het weer?
   Je buik-, rug- en bekkenbodemspieren moeten niet alleen herstellen van de bevalling, maar ook van de zwangerschap, waarbij ze zich moesten aanpassen aan je groeiende buik. Bovendien kun je nog zo'n vier tot zes maanden na de zwangerschap het hormoon relaxine in je lichaam hebben. Dit maakt onder meer je gewrichten flexibeler en daardoor heb je meer kans op blessures.In principe mag je zes weken na een vaginale bevalling weer sporten en acht weken na een keizersnede. Overleg dit met je verloskundige en laat eventueel checken of je bekkenbodem en buikspieren genoeg zijn hersteld, om te voorkomen dat je door het sporten last krijgt van incontinentie of een blijvende diastase. Ga hiervoor bijvoorbeeld naar een bekkenfysiotherapeut of gespecialiseerde fitnessinstructeur. Bouw het sporten tijdens het ontzwangeren onder begeleiding op en doe de eerste twaalf weken geen oefeningen met een hoge intensiteit, zoals sprongen of hardlopen. Beweging is overigens wel goed voor je herstel. Voordat je weer gaat sporten, kun je wandelen en rustige bekkenbodem- en buikspieroefeningen doen. TIP: Hier vind je de fijnste sportkleding voor als het weer mag.

9. Kalm aan met afvallen
   Gemiddeld komen vrouwen tijdens de zwangerschap tien tot vijftien kilo aan. Zo'n vijf kilo daarvan ben je direct kwijt: zoveel wegen je baby, de placenta en het vruchtwater samen. Ook het extra vocht en bloed dat je tijdens de zwangerschap in je lichaam had, verdwijnt geleidelijk. De overige kilo's raak je na een paar maanden vanzelf kwijt. Gebeurt dit niet (of heb je geen geduld), laat je dan niet verleiden tot ingewikkelde (crash)diëten.Juist nu je lichaam op zoek is naar een hormonale balans, kan diëten averechts werken of je aan het jojoën brengen. Bovendien heb je alle voedingsstoffen nodig bij je herstel en zolang je volledig borstvoeding geeft, verbrand je ook zo'n 500 extra calorieën per dag. Wat mag wel als je wilt afvallen na de bevalling? Gezond eten (zie boven), rustig wandelen, water drinken en pak zoveel mogelijk slaap mee. Als je moe bent, vraagt je lichaam extra energie (eten!) en ben je mentaal minder sterk, waardoor je eerder toegeeft aan slechte trek. Vermijd suikers, vette snacks en scrollen langs pas bevallen vrouwen met een sixpack op Instagram.

10. Wees lief voor jezelf
    Serieus: dat verdient je lijf, dat zo hard heeft gewerkt voor je baby. Zet jezelf op één wanneer het kan, wees lui als het moet, en laat alles wat (extra) stress en vermoeidheid oplevert zoveel mogelijk schieten. Boek een schoonheidsbehandeling, koop een mooie outfit, bestel die gezonde maaltijd online, knuffel je baby en je partner; kortom, doe waar je blij van wordt en probeer te genieten van het ontzwangeren. Dat verdien je niet alleen, het is ook heel nuttig: de feelgoodhormonen en neurotransmitters die hierdoor vrijkomen, zijn zéker goed voor je.

Hoge bloeddruk na de bevalling

Sommige vrouwen krijgen tijdens hun zwangerschap te maken met een hoge bloeddruk, ook wel zwangerschapshypertensie genoemd. Dat kan een losstaande zwangerschapsaandoening zijn, of een van de symptomen van zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie, eclampsie of het HELLP-syndroom). Vaak geneest hypertensie spontaan na je bevalling. In de eerste twee dagen wordt je bloeddruk nog wel extra in de gaten gehouden. Na zes weken heb je nog een keer controle bij de verloskundige en gynaecoloog en wordt je bloeddruk nogmaals gemeten. Verder verloopt het ontzwangeren dus als het goed is net zoals na een zwangerschap zonder complicaties. Heb je bloeddrukverlagende medicijnen voorgeschreven gekregen tijdens je zwangerschap? Overleg dan met de gynaecoloog of verloskundige hoe lang je die nog moet slikken.

Uit onderzoek blijkt dat vrouwen die tijdens hun zwangerschap te maken hebben gehad met hypertensie, een grotere kans hebben om later in hun leven hart- en vaatziekten te krijgen. Hoe ernstiger de ziekte tijdens de zwangerschap, hoe groter het risico. Laat je bloeddruk daarom voor de zekerheid bij elke huisartsbezoek even checken of doe dit minstens een keer per jaar.

Ontzwangeren na een abortus of miskraam

Als je een miskraam hebt gehad, moet je lichaam ook ontzwangeren. Hetzelfde geldt voor het afbreken van een zwangerschap of een abortus. Je hebt buikpijn en bloedverlies, en je hormoonhuishouding past zich aan aan niet meer zwanger zijn. Dat kan een tijdje duren. Hoewel sommige verschijnselen van het ontzwangeren hetzelfde zijn, zijn de omstandigheden natuurlijk heel anders dan wanneer je met een baby in het kraambed ligt. In plaats van blijdschap, kun je diepe rouw voelen. De emoties kunnen erg heftig zijn – ook door hormoonveranderingen – en er zijn geen roze wolken tussendoor… Wees heel lief voor jezelf, neem zoveel mogelijk rust, laat alle emoties toe en als je het fijn vindt: praat erover. Met bekenden of een deskundige.

Je kunt ook last krijgen van pijnlijke en/of gespannen borsten. Je lichaam was zich al aan het voorbereiden op het geven van borstvoeding. Draag een strakke beha, koel je borsten met ijskompressen en neem bij pijn paracetamol in. Komt er melk uit je borsten? Er bestaan medicijnen om dat te remmen. Deze hebben wel bijwerkingen. Vraag ernaar bij je huisarts. Ga ook altijd op nacontrole bij deze vorm van ontzwangeren.

Bronnen: Hartstichting