Wanneer mag het weer: seks na de bevalling
Na de geboorte van je baby heeft je herstel prioriteit. De wond in je baarmoeder – op de plek waar de placenta zat – moet genezen. Net als een eventuele ruptuur of de wond van een knip of een keizersnede. De eerste zes weken na de bevalling heb je bovendien meer kans op een infectie, en bij seks met penetratie komen er bacteriën in je lichaam. Daarom krijg je van de verloskundige of gynaecoloog het advies om daarmee te wachten tot zes weken na de bevalling. Dan is je baarmoedermond normaal gesproken goed gesloten, zijn eventuele hechtingen opgelost en is het infectiegevaar verminderd.
Wacht in elk geval met penetratie tot je niet meer vloeit. Ook als je een keizersnede hebt gehad, want ook dan moet je baarmoeder genezen en vloei je. Gemiddeld stopt het vloeien drie tot vier weken na de bevalling. In die weken heb je nog een grotere kans op infecties.
Behalve seks zijn er natuurlijk andere manieren om intiem te zijn met je partner. Knuffelen, zoenen, masseren, orale seks, knus lepeltje-lepeltje liggen, maar ook masturberen. Er is van alles wat je wel kunt doen na je bevalling, maar natuurlijk alleen als je eraan toe bent.
Hormonen na de bevalling
Na de bevalling gaat je lichaam ontzwangeren, je geeft misschien borstvoeding en je menstruatiecyclus komt weer op gang. Bij dit alles speelt je hormoonhuishouding een belangrijke rol. Je hormonen hebben invloed op je stemming. De welbekende kraamtranen en babyblues zijn hier een voorbeeld van, maar ook daarna voelen moeders zich eerst vaak heel anders dan voor de komst van hun baby. In positieve of minder positieve zin.
De somberheid kan blijven hangen, je kunt je totaal in beslag genomen voelen door het moederschap en vaak brengt de babytijd ook flink wat stress met zich mee. Ook dat heeft invloed op je hormonen. Maar je kunt je ook gelukkiger voelen dan ooit en stuiteren van de knuffelhormonen. Je stemming staat niet los van je zin in seks. Daarom verschilt het per vrouw wanneer de interesse in seks na de bevalling terugkomt.
Lees ook: Zo beïnvloedt het geven van borstvoeding je zin in seks
Mentaal weer klaar voor seks na de bevalling
Het gaat er natuurlijk niet alleen om wanneer seks weer mag en kan, maar vooral om wanneer je er zin in hebt. Behalve het lichamelijke herstel van de zwangerschap en de bevalling, speelt ook je emotionele welzijn mee. Een bevalling, het wennen aan je 'nieuwe' lijf en het leven met een baby: het heeft een enorme impact.
Met zoveel nieuwe indrukken valt er elke dag wel iets te verwerken. Ook dat kost – naast lichamelijk herstellen en gebroken nachten – energie. Het is dus niet raar als je de eerste periode met een baby geen ruimte voelt om je seksleven op te pakken. Gelukkig mag je er de tijd voor nemen, ook als dat (veel) langer duurt dan zes weken.
Wil je niet of durf je niet?
Dat kun je je eens afvragen. Het is namelijk helemaal niet gek als je een (enorme) drempel voelt om na de bevalling weer met seks te beginnen. Veel vrouwen en mannen vinden de eerste keer seks na de bevalling best eng. Gaat het pijn doen? Hoe ziet je/haar vagina er nu uit? Voelt het anders? Wat als jij of je partner niet opgewonden wordt? En voelt seks anders voor een man na de bevalling?
Lees ook: 6x weetjes over je vagina na de bevalling
Ook hierbij spelen emoties een grote rol. Hoe voel je je bij de lichamelijke veranderingen door de zwangerschap? Maakt het je trots of onzeker? Voel je je sexy of juist totaal niet? Hoe zien jij en je partner elkaar, nu jullie naast geliefden ook ouders zijn geworden? Zijn jullie verliefder dan ooit, of moeten jullie opnieuw wennen aan elkaar? Heeft het meemaken van de bevalling jullie zelfvertrouwen een boost gegeven of juist niet? Al die gevoelens spelen mee bij jullie intieme relatie, waar seks onderdeel van is.
Lees ook: 16x zo overleeft je relatie het eerste jaar met een baby
Behoeftes van je partner na de bevalling
Voor je partner verandert er door de komst van jullie baby ook veel. Ook zijn of haar leven staat ineens dag en nacht in het teken van de zorg voor jullie kind. Je partner hoeft alleen niet te ontzwangeren en geen borstvoeding te geven. Vaak komt de zin in seks na de bevalling eerder terug bij partners dan bij moeders. Dat hoeft geen probleem te zijn. Er zijn veel vormen van intimiteit. Je kunt samen weer eens wat uitproberen. Voel wat er gebeurt als je weer met je partner knuffelt of zoent. Misschien vind je het wel leuk om hem of haar te verwennen, of vind je het fijn als je partner jou masseert.
Het kan ook zijn dat je partner de eerste keer seks na de bevalling juist liever nog een tijdje uitstelt. Partners kunnen zich bijvoorbeeld wat verloren voelen door de band tussen moeder en kind. Het kan lastig voor ze zijn om hun vrouw te zien als borstvoedende moeder én seksuele partner. Sommige partners hebben ook last van de beelden van de bevalling. Ze kunnen zich bezwaard voelen door de pijn die hun vrouw heeft doorstaan, of bang zijn haar pijn te doen tijdens de seks. Dat kan best wat tijd nodig hebben.
Eerste keer seks na de bevalling: wat kun je verwachten?
De eerste keer seks na de bevalling is waarschijnlijk (heel) anders dan je daarvoor gewend was. Je raakt misschien minder snel opgewonden doordat je je bijvoorbeeld niet goed kunt focussen ('hoor ik een huiltje?'). Je kunt je baarmoeder voelen samentrekken tijdens een orgasme. De bloedtoevoer naar je geslachtsdelen kan minder zijn wanneer je borstvoeding geeft, waardoor die minder sterk reageren op prikkels. Dit zijn bijzonderheden die je kunt ervaren als je weer seks hebt na de bevalling:
Je bekkenbodemspieren kunnen tijdelijk minder stevig zijn, waardoor je ze minder goed kunt aanspannen en je vagina wijder kan voelen.
Als je seks met penetratie een beetje eng vindt, kun je je bekkenbodemspieren juist te veel aanspannen. Dit maakt je vagina nauwer en kan pijn veroorzaken bij penetratie.
Je kunt last hebben van vaginale droogte, met name als je borstvoeding geeft.
Je opwinding kan minder intens zijn, het kan moeilijker zijn om een orgasme te krijgen of je hebt minder gevoel bij het klaarkomen.
Er kan een beetje melk uit je borsten komen, met name tijdens een orgasme.
Je kunt een verzakte baarmoeder hebben en daardoor kan penetratie minder fijn voelen en soms zelfs pijnlijk zijn.
Je hebt minder ruimte in je hoofd voor seks.
Je bent alert op elk geluid en daardoor snel afgeleid zodra je wat hoort (of denkt de baby te horen).
Je bent moe en wilt eigenlijk alleen maar slapen als je de kans krijgt.
Je kunt je onzeker voelen over je veranderde lichaam. Misschien durf je je niet goed bloot te geven (letterlijk en figuurlijk) of kun je niet genieten van lichamelijke sensaties.
Je kunt last hebben van somberheid en daardoor minder zin hebben in seks.
Vaak gaan deze klachten gaan vanzelf over naarmate je lichaam herstelt, je went aan de nieuwe situatie en je zelfvertrouwen terugkomt (als dat minder is geworden na de bevalling). Neem hier de tijd voor. Zorg dat je het fijn hebt met je partner, ook buiten de slaapkamer. Praat met hem of haar over jullie nieuwe leven en de veranderingen die dit met zich meebrengt. Openheid, geduld en intimiteit zijn goede voorwaarden voor het oppakken van jullie seksleven. Humor ook, trouwens. Samen lachen om de eerste spannende stappen of het geklungel bij de seks na de bevalling geeft lucht. Zo haal je de druk eraf en vind je elkaar makkelijker terug.
Lees ook: Pijn bij seks na de bevalling: dit moet je weten
Hoe voelt seks na de bevalling?
Hoe seks na de bevalling voelt verschilt per vrouw en hangt er uiteraard ook van af wat je doet in bed. Om het even toe te spitsen op het orgasme: dat kan na de bevalling anders voelen dan ervoor. Dit komt doordat je baarmoeder na de bevalling nog erg gevoelig is. Orgasmes kunnen daardoor heftiger zijn; fijner, maar ook minder fijn. Klaarkomen kan zelfs een beetje pijn doen. Ook kan een orgasme de eerste tijd juist minder intens voelen. Je mag ervan uitgaan dat dit na verloop van tijd weer overgaat.
Heb je erge pijn, gaat de pijn niet over na de seks of maak je je zorgen? Bespreek dit dan met je huisarts. Dat is misschien ongemakkelijk, maar weet dat je niet de enige bent. Je mag het ook met je verloskundige of gynaecoloog bespreken, als dit makkelijker is.
Invloed van borstvoeding op je seksleven
Het geven van borstvoeding kan invloed hebben op je seksleven. Als je je kind voedt, maak je het hormoon prolactine aan. Dit hormoon onderdrukt de eisprong en ook de oestrogeenspiegel, waardoor de vaginahuid dunner en kwetsbaarder wordt. Bovendien daalt door de hoge prolactinespiegel ook de testosteronspiegel. Je bent hierdoor lichamelijk en geestelijk minder ontvankelijk voor seksuele prikkels. Je wordt dus minder snel opgewonden en je lijf komt tijdens seks minder snel 'op gang' dan je gewend was.
Als je borstvoeding geeft, heb je kans dat er wat melk uit je borsten komt als je gaat vrijen. Als je opgewonden raakt, stijgt de productie van oxytocine. Dit is de stof die de melkproductie op gang helpt. Je zou eerst kunnen kolven of proberen of je kunt vrijen nadat je je baby hebt gevoed en hij lekker ligt te slapen. Ook kun je je beha aanhouden, eventueel met zoogkompressen erin.
Als je niet opgewonden raakt
Sommige verloskundigen en gynaecologen adviseren om glijmiddel te gebruiken bij de seks na de bevalling. Als je zin hebt in seks en de tijd neemt om opgewonden te raken, maar toch last houdt van vaginale droogte, kan glijmiddel helpen om fijne seks met penetratie te hebben. Maar gebruik het niet als oplossing om seks te kunnen hebben terwijl je geen zin hebt.
Bij opwinding gebeurt er veel in je lichaam: de clitoris zwelt op, de schaamlippen wijken uiteen, de baarmoeder kantelt en de vagina wordt langer, wijder en vochtig. Dat krijg je niet allemaal voor elkaar met glijmiddel. Glijmiddel is dus ook niet de sleutel naar goede seks. Probeer vooral te ontdekken hoe je vanzelf opgewonden kunt worden. Geef het de tijd en zorg dat je wordt gestimuleerd op de juiste manier. Als je kunt genieten van intimiteit, komt de opwinding meestal vanzelf terug. Dit zorgt ervoor dat je vochtig wordt en fijne seks hebt.
Wanneer mag je weer masturberen?
Een manier om je seksleven weer op te pakken na de bevalling, is door het eerst weer eens met jezelf te doen. Zo kun je zelf ontdekken wat goed voelt, of bepaalde plekken of aanrakingen (nog) pijnlijk zijn en hoe een orgasme voelt. Je mag dit weer doen zodra je er zin in hebt. Penetratie wordt de eerste zes weken afgeraden, dit geldt ook voor penetratie met seksspeeltjes. Het uitwendig stimuleren van je borsten en de clitoris is voor veel vrouwen juist een fijne manier om weer vertrouwd te raken met seksuele sensaties. Overigens helpt het vrouwen soms ook om hun vagina eerst weer eens te bekijken met een spiegel.
Pijn bij seks na de bevalling
Veel vrouwen hebben in het eerste jaar na de bevalling (weleens) pijn bij het vrijen. Meestal is dit tijdens seks met penetratie. Pijn bij het vrijen kan voor een vervelende vicieuze cirkel zorgen. Een volgende keer kan angst voor pijn zorgen dat je niet goed kunt ontspannen of dat je verkrampt, waardoor de seks alleen maar pijnlijker wordt. Spreek met je partner af dat jij het aangeeft zodra je pijn voelt, en dat jullie dan stoppen. Probeer, als je daar zin in hebt, of je wel fijne seks kunt hebben zonder penetratie.
Blijft seks een pijnlijke aangelegenheid en baal je ervan dat je niet met je partner kunt vrijen zoals jullie gewend waren? Neem dit dan serieus. Er rust helaas een taboe op en veel stellen durven niet goed met dit soort klachten naar de huisarts te gaan. Terwijl de oorzaak van de pijn vaak verholpen kan worden. Afhankelijk van de oorzaak kan de huisarts je/jullie bijvoorbeeld doorverwijzen naar een seksuoloog NVVS, een gynaecoloog of een bekkenbodemfysiotherapeut. Een goed seksleven is belangrijk voor je eigen geluk en voor je relatie, en deze professionals zijn ervoor om je daarbij te helpen.
Lees ook: Wat kun je doen tegen pijn bij het vrijen na een bevalling?
Tips voor de eerste keer seks na de bevalling
Ben je gestopt met vloeien, voel je dat je weer klaar bent voor seks en heeft je partner ook zin? Dan staat niks jullie nog in de weg om seks te hebben na de bevalling. Dat kan best even wennen zijn. Nog even alle tips op een rij om de eerste keer zo soepel mogelijk te laten verlopen:
Praat erover: bespreek van tevoren met je partner wat jullie verwachtingen zijn. Geef aan wat je wel en niet wilt, wat je eng vindt, waar je tegenop ziet én waar je zin in hebt. Spreek ook af dat jullie stoppen als het niet goed voelt.
Prik een goed moment: bijvoorbeeld als je baby net gevoed is en tevreden in slaap is gevallen. Dan is de kans het grootst dat jullie echt aandacht voor elkaar kunnen hebben. Als je net borstvoeding hebt gegeven, zal er waarschijnlijk ook minder snel melk uit je borsten komen tijdens het vrijen.
Doe rustig aan: neem de tijd, zodat je zowel mentaal als lichamelijk opgewonden kunt worden. De eerste keer kan je vagina nog best gevoelig of pijnlijk aanvoelen, dus bouw eventuele penetratie rustig op. Het kan helpen als jij de leiding neemt, zodat je goed kunt aangeven wat wel en niet fijn aanvoelt.
Kies voor alternatieven: misschien willen jullie de eerste keer of de eerste tijd alleen masseren, zoenen, knuffelen en/of orale seks.
Gebruik eventueel glijmiddel: dit kan helpen als je vagina niet vochtig wordt, terwijl je wel zin in seks hebt. Gebruik het niet om seks met penetratie te kunnen hebben terwijl je dit eigenlijk (nog) niet wilt.
Denk aan anticonceptie: ook de allereerste keer na de bevalling kun je zwanger worden. Ook als je nog niet ongesteld bent geweest, kun je al vruchtbaar zijn. Dat geldt ook als je borstvoeding geeft. Dit zijn opties voor anticonceptie na de bevalling.
Lees ook: Een seksleven als ouders, hoe dan?