Borstvoeding geven: alles wat je wil weten

Hoelang borstvoeding geven?

De algemene aanbeveling van de Wereldgezondheidsorganisatie is om je baby minimaal 6 maanden borstvoeding te geven. Die aanbeveling is er niet voor niets en tegelijkertijd betekent het natuurlijk niet dat je je daaraan moet houden. In 2023 startte 53,4 procent van de moeders na de geboorte met borstvoeding. Na 6 maanden gaf nog 30,8 procent van de moeders volledige borstvoeding.

Soms zijn er medische redenen waardoor een moeder geen borstvoeding kan geven, soms is het een keuze om het niet te doen. Of en hoelang je borstvoeding wilt geven, is heel persoonlijk. Net als hoe je het ervaart. Voor de ene moeder is borstvoeding geven een hele opgave, voor de andere moeder is het puur genieten.

Borstvoeding, hoe werkt dat eigenlijk?

Al in de eerste weken van je zwangerschap begint je lichaam onder invloed van zwangerschapshormonen met het aanmaken van extra klierweefsel. Je borsten kunnen daardoor gevoelig zijn en opzwellen. In de 16e week van je zwangerschap kunnen de kliertjes al moedermelk aanmaken. Als je baby er is heb je dus (bijna) altijd voldoende voeding. De eerste moedermelk heet colostrum en zit boordevol antistoffen om je baby te beschermen tegen ziekten. Ook als je geen borstvoeding wilt geven, kun je je baby direct na de geboorte aanleggen om te zorgen dat hij het colostrum binnenkrijgt. Pas na een aantal dagen komt de melkproductie op gang.

Wanneer je baby aan de borst zuigt, komen er twee hormonen vrij: prolactine en oxytocine. Het eerste zorgt ervoor dat je melk aanmaakt. Oxytocine zorgt dat de melk uit de klieren naar je tepels stroomt. Dit heet de toeschietreflex.

Illustratie van dwarsdoorsnede van de borst

Kan elke vrouw borstvoeding geven?

De meeste vrouwen die stoppen met borstvoeding geven, doen dat omdat ze denken dat ze te weinig melk hebben. Toch klopt dat meestal niet: slechts twee procent van de vrouwen heeft te weinig melk. Dit hangt overigens niet samen met de grootte van je borsten, maar met de hoeveelheid melkkliertjes in je borst. Daarnaast kunnen operaties en hormonale schommelingen invloed hebben op je melkproductie. Ook stress rondom de bevalling en in de kraamtijd kan ervoor zorgen dat de melkproductie minder goed op gang komt.

Borstvoeding stimuleren

Er zijn een paar manier waarop je je melkproductie kunt stimuleren. We zetten ze hieronder kort op een rij. Lees wat je nog meer kunt doen om je borstvoeding te stimuleren.

1. Ontspan.

2. Voed vaker.

3. Wissel van borst.

4. Pas borstcompressie toe.

5. (Power)kolf.

6. Eet en drink gezond.

7. Neem kruiden die de productie stimuleren.

Zo kun je je boorbereiden op borstvoeding geven

Hoe natuurlijk het geven van borstvoeding ook is, dat betekent niet dat het altijd vanzelf gaat. Sterker nog: voor heel veel moeders is het wennen in het begin en gaat het niet direct makkelijk. Een goede manier om je op de borstvoeding voor te bereiden is met een borstvoedingscursus. Bij een borstvoedingscursus krijg je de basis van het borstvoeding geven uitgelegd. Dus: hoe kun je zien of je baby honger heeft? En hoe je kun hem het beste aanleggen? Verloskundigenpraktijken en ziekenhuizen organiseren ook vaak (gratis) voorlichtingsbijeenkomsten over borstvoeding.

Daarnaast is het slim om voor de bevalling alvast een voedingsbeha te kopen, zodat je dat niet in de kraamweek gelijk al hoeft te doen. Koop niet meteen een hele voorraad: als de borstvoeding op gang is gekomen, weet je beter welke behamaat je nodig hebt.

Tip: Hier vind je de mooiste voedingsbeha's en -kleding

Hoe begin je met borstvoeding?

De meeste baby's willen vrij snel na de geboorte uit de borst drinken. Ze weten van nature hoe dit moet. Het helpt als je baby direct na de geboorte bloot op jouw blote buik of borst wordt gelegd, in een omgeving met zo veel mogelijk rust. Zo voelt je baby zich veilig en is de kans het grootst dat hij vanzelf zijn oogjes opendoet en op zoek gaat naar de borst. Baby's worden geboren met de reflexen die nodig zijn om zelf de tepel te kunnen vinden, maar je mag je baby daar natuurlijk bij helpen als je dat wilt.

Er komt eerst colostrum uit je borsten; deze eerste moedermelk zit vol met antistoffen en is licht verteerbaar. De eerste dagen na de bevalling kun je je baby zo vaak aanleggen als jij denkt dat nodig is. Pasgeboren baby's drinken nog maar kleine beetjes per keer, maar willen wel vaak drinken. Je merkt vanzelf wanneer je baby genoeg gedronken heeft. Dit voeden op verzoek zorgt ervoor dat je meer melk gaat aanmaken, en het geeft je baby rust en vertrouwen dat hij telkens melk krijgt als hij er behoefte aan heeft.

Soms kan het even duren voor de borstvoeding goed op gang komt. Vooral na een gecompliceerde bevalling of als je baby de eerste dagen niet veel bij jou kan zijn, omdat jij of hij bijvoorbeeld is opgenomen in het ziekenhuis. Vraag in dat geval extra hulp van de verpleegkundigen, ook om goed te leren kolven als dit nodig is. Thuis kan je kraamverzorgende je helpen bij de borstvoeding, of schakel begeleiding in van een lactatiekundige als je tegen twijfels of problemen aanloopt.

Borstvoeding: tips om aan te leggen

Het belangrijkste en vaak ook moeilijkste bij borstvoeding geven, is het goed aanleggen van je baby. Een baby die goed is aangelegd en goed 'aanhapt', krijgt genoeg melk binnen. Daarnaast beschermt goed aanleggen je borsten tegen pijnlijke kwaaltjes, zoals borstontsteking of tepelkloven. Zorg dat je ontspannen bent en neem een comfortabele houding aan. Voeden kan op verschillende manieren. Dit zijn borstvoedingshoudingen die je kunt proberen:

• Zittend borstvoeding geven
  De meeste vrouwen geven borstvoeding terwijl ze zitten. Zorg dat je lekker rechtop zit, in een comfortabele stoel of in bed. Je kunt kussens als steun in je rug of onder je arm gebruiken.

• In kleermakerszit borstvoeding geven
  Dit werkt ongeveer hetzelfde als voeden in een zittende houding. Ga met een rechte rug ergens tegenaan zitten en leg je baby schuin voor je op een groot (voedings)kussen.

• Onder je arm
  In deze houding ga je rechtop zitten, met een kussen naast je en een kussen op schoot. Leg je baby op de kussens, met zijn hoofdje voor je borst. Neem je borst in je vrije hand en breng het hoofdje, dat op je hand rust, naar je borst toe.

• Liggend borstvoeding geven
  In het begin geven veel vrouwen graag liggend borstvoeding. Ook tijdens nachtvoedingen is dit een fijne houding. Je ligt op je zij en zorgt dat je tepel recht voor de mond van je baby ligt.

Hier lees je alles over borstvoedingshoudingen. Je ontdekt vanzelf welke borstvoedingshouding het beste bij jou en je baby past.

Wanneer heeft mijn baby genoeg gedronken?

In het begin kun je twijfelen of onzeker zijn of je baby wel genoeg heeft gedronken. Meestal is die angst onterecht: een baby neemt wat hij nodig heeft. Je baby heeft voldoende gedronken als hij zelf de tepel loslaat, in slaap valt of als het zuigritme oppervlakkiger wordt. Lijkt hij na de borstvoeding niet tevreden? Leg hem dan nogmaals aan. Als je baby onrustig blijft, kan het zijn dat je onvoldoende melkproductie hebt. Laat je in dat geval adviseren door een lactatiekundige. Er zijn verschillende manieren om te zien of je baby genoeg heeft gedronken.

Waarom wel of geen borstvoeding?

Er zitten veel voordelen aan het geven van borstvoeding:

• Je herstelt sneller van de bevalling. De oxytocine die je aanmaakt, is goed voor het herstel van je baarmoeder.

• Je kunt het altijd en overal doen. Je hebt het altijd bij de hand en de melk heeft altijd de juiste temperatuur.

• Het is gratis.

• Borstvoeding is gezond voor je baby. Er zitten stoffen in die goed zijn voor de afweer van je baby. Hij heeft een kleinere kans op ontstekingen van de maag, darmen, neus, keel, oren en longen. Op lange termijn heeft je baby waarschijnlijk een kleinere kans op overgewicht en diabetes.

• Je maakt prolactine aan, een hormoon waardoor je ontspant. Prolactine wordt ook wel het knuffelhormoon genoemd.

Er kunnen ook nadelen zitten aan borstvoeding geven:

• Het kan heel intensief zijn. Vaak ben jij degene die je baby voedt, ook 's nachts.

• Het kan pijn doen. Denk aan tepelkloven, borstontstekingen, spruw.

• Lukt het om wat voor reden dan ook niet, of ben je onzeker over je melkproductie, dan kan het heel frustrerend zijn.

Borstvoeding en kolven

Kun je niet meer altijd bij je baby zijn, bijvoorbeeld omdat je weer aan het werk gaat, maar wil je wel dat hij borstvoeding krijgt? Dan kun je gaan kolven. Je kunt fulltime kolven of kolven en borstvoeden combineren.

Bij kolven drinkt je baby niet uit je borst, maar haal je de melk uit je borsten. Dat doe je met een borstkolf, een soort pompje. De melk wordt opgevangen in een flesje dat aan de kolf vastzit. Zodra het tijd is voor een voeding, warm je de melk op.

Lees ook: Kolfapparaat kopen: welke borstkolf past bij jou?

Er zijn verschillende redenen om te kolven. Bijvoorbeeld:

• Je verlof is voorbij.

• Je wilt je melkproductie op peil houden of vergroten. Door vaker te voeden of kolven stimuleer je de melkproductie. Kolf bijvoorbeeld tussen de borstvoedingen door of gelijk erna.

• Je wilt een melkvoorraad aanleggen.

• Je hebt tepelkloven of een borstontsteking. Drinken aan de borst doet dan erg pijn. Kolven kan een oplossing zijn.

Kolven is heel persoonlijk, iedere moeder ontwikkelt haar eigen manier. De een heeft een voorkeur voor elektrisch kolven, de ander kolft liever handmatig. En bij de ene moeder gaat het heel makkelijk, bij de ander wat moeizamer. Er zijn geen standaardhoeveelheden die je per keer zou moeten afkolven. De hoeveelheid melk zegt ook niets over de hoeveelheid die je baby aan de borst drinkt.

Lees ook: Getest: draadloze Elvie-kolf – is ie echt het geld waard?

Kolven kan op elk moment van de dag. Over het algemeen is de opbrengst 's ochtends het hoogst. Hoe vaak je kolft, hangt af van hoe vaak je baby bij je zou drinken als jullie samen zouden zijn. De eerste paar weken kan dit wel acht keer per dag zijn. Ga je weer aan het werk, dan zit je misschien nog op drie keer. Combineer je kolven met borstvoeden, dan kolf je misschien maar één keer per dag.

Lees ook: Moedermelk bewaren en opwarmen

Fabels over borstvoeding

Bij het geven van borstvoeding komt het hormoon oxytocine vrij, een stofje dat de band tussen moeder en kind stimuleert. Dit noem je ook wel het hechtingsproces. Dat is een feit, maar over borstvoeding bestaan ook veel fabels:

1. Borstvoeding is de perfecte anticonceptie
   Reken daar vooral níét op! Als je volledig borstvoeding geeft, altijd rond dezelfde tijden voedt en je na de zwangerschap nog niet ongesteld bent geweest, word je waarschijnlijk minder makkelijk opnieuw zwanger. Maar daar kun je niet op vertrouwen. Je weet immers niet wanneer je eerste eisprong is, en dan ben je in principe weer vruchtbaar. Gebruik dus altijd anticonceptie als je weer seks wilt hebben, maar niet zwanger wilt worden.

2. Van borstvoeding krijg je hangborsten
   De vorm van je borsten verandert niet doordat je borstvoeding geeft, maar door de zwangerschap. Je maakt in die negen maanden klierweefsel aan, dat na de borstvoedingsperiode weer verdwijnt. Je borsten kunnen dan minder vol ogen.

3. Kleine borsten, weinig melk
   Grote borsten hebben meer vetweefsel, maar bijna alle vrouwen hebben genoeg klierweefsel om melk te maken. Kleine borsten hebben wel minder opslagruimte, waardoor deze moeders meestal iets vaker moeten voeden.

4. Drink veel melk als je borstvoeding geeft
   Moedermelk wordt niet gemaakt van melk, maar samengesteld uit je bloed. Het is belangrijk dat daar goede voedingsstoffen in zitten. Kwestie van gezond eten en genoeg vocht drinken.

5. Je moet stoppen met borstvoeding als je baby diarree heeft
   Als je baby buikkrampen of diarree heeft, of overgeeft, is borstvoeding juist een goed medicijn. Het kan wel verstandig zijn om een tijdje te stoppen met bijvoeding. Overleg dit altijd met de huisarts of het consultatiebureau.

6. Refluxbaby's verdragen geen borstvoeding
   Vroeger werd gedacht dat baby's met refluxklachten beter een dikkere pap konden krijgen in plaats van borstvoeding. Die theorie is inmiddels achterhaald. Dikkere melk beïnvloedt namelijk de darmwerking en kan juist voor krampjes en verstopping zorgen. Zo beland je vaak van het ene probleem in het andere.

7. Pijn hoort erbij
   Dit wordt nog steeds vaak gezegd, maar borstvoeding geven moet geen pijn doen. Vlak na het aanleggen mag het even gevoelig zijn – zo'n 10 seconden – maar daarna moet de pijn toch echt wegtrekken. Blijft borstvoeding geven bij jou erg pijnlijk, dan is het verstandig om een lactatiekundige te laten meekijken.

8. Drink donkerbruin bier om de borstvoeding op gang te brengen
   Nou nee, doe dat vooral maar niet! Het enige denkbare positieve effect is dat je misschien ontspant van een biertje, wat goed kan zijn voor de melkstroom. Maar de alcohol komt via de moedermelk ook bij je baby terecht, en dat is alles behalve gezond voor hem. Ontspannen kan natuurlijk ook met een kop thee.

9. Eet geen sinaasappels, chocola of pepers
   Van oudsher zijn er lijstjes met 'verboden voedsel' voor de periode waarin je borstvoeding geeft. Maar de meeste moeders kunnen alles eten zonder dat de baby er last van heeft. Alleen als je baby allergisch blijkt, moet je soms voedingsmiddelen vermijden. Overleg in dat geval met het consultatiebureau.

Feiten over borstvoeding

Maar hoe zit het dan wel? Dit zijn de belangrijkste feiten:

1. Borstvoeding is de natuurlijke start voor je baby
   Hoe goed flesvoeding ook in elkaar zit, het is niet op maat gemaakt. Alle baby's die kunstvoeding krijgen, krijgen dezelfde hoeveelheid voedingsstoffen binnen. Daar kunnen ze prima en gezond op groeien. Het voordeel van borstvoeding is dat dit wél precies is afgestemd op jouw unieke baby en zijn behoeften. De eerste dagen zitten er al grote hoeveelheden beschermende en voedende stoffen in, die een positief effect hebben op het immuunsysteem. Het colostrum wordt daarom ook wel de eerste vaccinatie genoemd. Vervolgens past de samenstelling van moedermelk zich voortdurend aan aan de behoeften van de baby, en verandert daardoor steeds. Lees ook: Alles over flesvoeding

2. Borstvoeding schept een band
   Door het huid-op-huidcontact tijdens het voeden komt het hormoon oxytocine vrij, ook wel het knuffelhormoon genoemd. Dit stimuleert de hechting tussen moeder en kind, al kun je natuurlijk net zo goed voor die intimiteit zorgen als je de fles geeft. Mooi meegenomen: oxytocine heeft ook een stressverlagende werking. Sommige vrouwen worden er slaperig van, anderen voelen zich rustig en vredig tijdens het voeden.

3. Borstvoeding beschermt je kind tegen ziektes
   Het immuunsysteem van een baby is nog niet volgroeid. Een baby die borstvoeding krijgt, kan terugvallen op de antistoffen van zijn moeder, die hij via de moedermelk meekrijgt. In kunstvoeding zitten die ziektebeschermers niet. Onderzoek toont aan dat het afweersysteem van borstgevoede baby's zich het beste ontwikkelt.

4. Je raakt extra gewicht soms makkelijker kwijt
   Tijdens de zwangerschap kom je aan, en lang werd gezegd dat moeders die borstvoeding geven die extra kilo's sneller kwijt zijn. Dit gaat niet voor iedereen op, maar als je een lage BMI hebt zit je vaak snel weer op je 'oude gewicht' als je borstvoeding geeft. Je kind voeden kost namelijk energie: zo'n 500 calorieën per dag. Heb je weinig reserves, dan val je dus af (tenzij je meer gaat eten).

5. Moedermelk kun je nooit te veel geven
   Als je je baby voedt op verzoek, kun je ervan uitgaan dat hij precies krijgt wat hij nodig heeft. Bij flesvoeding moet je wel rekening houden met afgepaste hoeveelheden.

6. Je hebt altijd voeding bij je
   Je hoeft nooit te denken aan flesjes warm water en bakjes poedermelk. Borstvoeding geven kan altijd en overal. Dat betekent ook dat vooral de moeder het voeden van de baby op zich neemt, terwijl je bij flesvoeding makkelijk om de beurt kunt voeden. Een flesje kolven kan natuurlijk wel, zodat je partner (of een oppas) het eens van je kan overnemen.

Borstvoedingsproblemen

Borstvoeding geven hoort geen pijn te doen. In de eerste periode na de bevalling kan het ongemakkelijk voelen of een gedoe zijn, maar als het echt pijn doet en pijn blijft doen, is het belangrijk om goed advies in te winnen. Pijn kan worden veroorzaakt door verkeerd aanleggen of door borstvoedingskwaaltjes. Er zijn een aantal borstvoedingskwaaltjes waarmee je te maken kunt krijgen.

• Stuwing: de meeste moeders krijgen hier tussen dag drie en vijf last van. De borstvoeding moet op gang komen en dat kan behoorlijk pijn doen. Je krijgt warme, pijnlijke en/of gespannen borsten.

• Borstontsteking: door een verstopt melkkanaaltje kun je een borstontsteking krijgen. Dit heeft meestal te maken met het verkeerd aanleggen of aanhappen van je baby. Neem bij pijn, harde plekken in je borst en/of koorts altijd contact op met je huisarts of een lactatiekundige.

• Tepelkloven: dat zijn kleine, pijnlijke scheurtjes in de tepel, die uiteindelijk kunnen gaan bloeden. Ook een schimmelinfectie komt nogal eens voor. Tepelkloven worden meestal veroorzaakt door verkeerd aanleggen.

• Pijn door tandjes: er zijn baby's die af en toe in de tepels bijten. De eerste keer is dat behoorlijk schrikken (en pijnlijk). Trek je baby niet direct van je borst, dat kan juist je huid beschadigen. Je kunt je baby leren niet te bijten door telkens als hij bijt te stoppen met voeden en hem even weg te leggen. Geef hem eventueel een bijtring waar hij wél op mag bijten. Blijf rustig en maak je baby niet aan het schrikken: dit kan ervoor zorgen dat hij niet meer aan de borst wil. Door je baby even weg te leggen, leert hij dat bijten een negatief gevolg heeft. Sommige moeders knijpen hun baby zachtjes in de neus, zodat hij zijn mondje opendoet en de borst loslaat.

Heb je last van een borstvoedingskwaaltje of pijn tijdens het voeden? Neem dan contact op met je huisarts of een lactatiekundige. Nogmaals: borstvoeding geven hoort geen pijn te doen.

Lees ook: Pijnlijke tepels bij borstvoeding

Borstvoeding afbouwen

Wil je stoppen met borstvoeding geven? Doe dat dan niet van de ene op de andere dag. Als je te snel stopt, loop je de kans dat je een borstontsteking krijgt. Borstvoeding afbouwen duurt ongeveer 2 tot 4 weken. Hoe snel het gaat, hangt af van je melkproductie. Wil je toch in één keer stoppen, dan kun je de borst afkolven tot de melkproductie voldoende is afgebouwd. Je kunt voor het afbouwen het volgende afbouwschema borstvoeding gebruiken. Dit voorbeeld gaat uit van acht voedingen, maar je kunt het ook gebruiken als je minder voedingen geeft.

De lactatiekundige

Als je problemen hebt met het geven van borstvoeding of er onzeker over bent, kan een lactatiekundige met je meekijken en advies geven. Een lactatiekundige is opgeleid om te helpen bij allerlei borstvoedingsproblemen. Vaak kunnen wat simpele tips al genoeg zijn, soms is intensievere begeleiding fijn. Ze komt dan een paar keer langs of kan bijsturen via telefonische consulten tot de borstvoeding goed gaat. Soms is een kleine ingreep nodig bij een te korte tongriem of lipriem.

Je kunt bijvoorbeeld naar een lactatiekundige als:

• Je baby niet of moeilijk drinkt aan de borst.

• Het voeden pijnlijk is.

• De baby steeds onrustig of juist slaperig is.

• Je baby te vroeg geboren is.

• Je hulp wilt bij het leren kolven of een kolfapparaat wilt huren.

Wat mag niet als je borstvoeding geeft?

Je mag veel gewoon eten en drinken als je borstvoeding geeft. Het meeste kan je baby goed verdragen. Maar er zijn een paar producten die je niet mag eten als je borstvoeding geeft:

• Van cafeïne kan je baby onrustig worden. Houd het bij één of twee koppen per dag en drink de koffie het liefst nadat je borstvoeding hebt gegeven. Dan heeft je lichaam de tijd de cafeïne af te breken. Lees ook: Hoeveel koffie en thee mag je als je zwanger bent?

• Eet liever niet meer dan twee keer per week vette vis, zoals haring en zalm. Vis is gezond, maar er kunnen ook kleine hoeveelheden dioxines (gifstoffen) in zitten.

• De meeste kruiden kun je prima eten, ook scherpe. Maar gebruik geen aloë, senna en kava kava. Er kunnen schadelijke stoffen in zitten. Drink verder liever geen thee met venkel, kaneel of anijs.

Borstvoeding en alcohol, (mee)roken en medicijnen, zoals ibuprofen, gaan ook niet (altijd) samen:

Alcohol en roken en borstvoeding

Als je alcohol drinkt of rookt, komen de schadelijke stoffen die je hierdoor binnenkrijgt via de moedermelk ook bij je baby terecht. Er is geen veilige manier om te roken als je borstvoeding geeft, dit is dus altijd af te raden. Wil je heel graag eens een glas wijn of bier drinken en geef je borstvoeding? Als je dit verstandig aanpakt is het mogelijk. Het kost je lichaam ongeveer 1,5 uur om één glas alcohol af te breken, dus zorg dat je in die tijd je baby geen borstvoeding hoeft te geven. Let op: bij twee glazen verdubbelt de tijd die je lichaam nodig heeft om de alcohol af te breken. Lees hier meer over alcohol en borstvoeding.

Medicijnen en borstvoeding

Het is het beste om geen medicijnen te gebruiken als je borstvoeding geeft, maar niet alle geneesmiddelen zijn schadelijk voor je baby. Overleg altijd met je huisarts over medicatie bij borstvoeding. Dit is ook het verstandigst als je een middel wilt gebruiken dat je zonder recept bij de apotheek of drogist kunt kopen. Misschien is er een alternatief dat je kan helpen. De meest gebruikte medicijnen zonder recept zijn paracetamol en ibuprofen. Paracetamol kun je maximaal 5 dagen gebruiken als je borstvoeding geeft, en nooit meer dan de aangegeven dagelijkse dosis. Ook ibuprofen mag bij borstvoeding, als je het kortdurend gebruikt en niet meer dan de maximale dosering. Lees ook altijd goed de bijsluiter en vraag bij twijfels aan je huisarts of je een pijnstiller kunt gebruiken.

Borstvoeding of flesvoeding?

Ben je nog aan het twijfelen over welke voeding je straks gaat geven? Lees zo veel mogelijk over beide soorten voeding. Richt je op goede, betrouwbare informatie, uit een onafhankelijke bron of juist van andere moeders die je goed kent en vertrouwt. Kijk eventueel eens mee met een vriendin die borstvoeding geeft, dat kan ook helpen een beeld te vormen.

Zet voor jou alle voor- en nadelen op een rij. Ga daarbij uit van jezelf, je baby en je partner. Voorkeuren op dit gebied zijn zó persoonlijk, en je mag daar helemaal je eigen beslissing in nemen. Sterker nog: alleen jij kúnt die beslissing nemen, want je borsten zijn van jou. Ga je voor flesvoeding? Je hoeft dat aan niemand uit te leggen en je hoeft je niet te verantwoorden. Voel je zeker niet schuldig: jij doet met al je liefde wat je het beste vindt voor jou en jouw kind.

Alles wat je moet weten over borstvoeding

Bronnen: Zorgwijzer, La Leche League, Voedingscentrum, Volksgezondheid en Zorg, Thuisarts.nl

Meer lezen over borstvoeding?

• Alles over moedermelk

• Flesvoeding en borstvoeding combineren

• Baby drinkt te snel, kan dat kwaad?

• Kolven: wanneer, hoe vaak en hoe lang?

• Baby valt in slaap tijdens voeding

• Borstvoeding afbouwen: hoe doe je dat?

• Baby laten boeren: hoe doe je dat?

• Borstvoeding geven aan een tweeling

Heb jij een vraag over borstvoeding?

Hoe ervaar jij het geven van borstvoeding? of heb je er een vraag over? Op het forum van Ouders van Nu wordt ook over het thema borstvoeding gesproken. In de categorie 'baby' kun je in contact komen met andere ouders en ervaringsdeskundigen.