Wat is buikpijn bij kinderen?
Als je kind buikpijn heeft, heeft hij pijn in het gebied tussen de ribbenkast en de schaamstreek/liezen. De meeste kinderen wijzen buikpijn aan rond de navel. Je spreekt van terugkerende buikpijn als je kind in een periode van drie maanden meer dan drie keer buikpijn heeft. De buikpijn is dan zo erg dat je kind zijn dagelijkse dingen niet meer kan doen. Het gaat dus niet om een buikpijn die plotseling opkomt, maar over buikpijn die steeds terugkomt na een periode waarin je kind geen klachten had.
Zo'n tien procent van alle schoolgaande kinderen heeft last van terugkerende buikpijn en dit komt het vaakst voor bij kinderen tussen de zes en tien jaar. Kinderen die jonger zijn dan drie jaar hebben het minst last van terugkerende buikpijn. Meisjes hebben vaker last van buikpijn dan jongens.
Wat is de oorzaak van buikpijn bij kinderen?
Het lastige met buikpijn bij kinderen is dat veel kinderen er last van hebben en dat het van alles kan betekenen. Bij twee op de tien kinderen die langer buikpijn hebben, wordt een lichamelijke oorzaak gevonden. Bij acht op de tien kinderen niet: zij hebben wel een probleem, maar gelukkig geen ziekte. Met name jonge kinderen kunnen bovendien nog niet goed zeggen waar ze pijn hebben en noemen het dan buikpijn.
De oorzaak van buikpijn kan lichamelijk zijn, maar er kunnen ook psychologische factoren meespelen. Als de pijn wordt veroorzaakt door een psychologische factor, voelt je kind meestal pijn rond zijn navel en soms iets daarboven. Als de pijn verder van de navel af ligt, is de kans groter dat de pijn wordt veroorzaakt door iets lichamelijks.
Lichamelijke oorzaken van buikpijn bij kinderen
Als je kind last heeft van buikpijn en je vermoedt dat dit een lichamelijke oorzaak heeft, kan dit onder andere komen door:
Verstopping (obstipatie)
Bij verstopping (obstipatie) lukt het je kind niet om te poepen. Je kind heeft last van verstopping als hij minder dan drie keer per week ontlasting heeft of last heeft van harde, droge ontlasting. Sommige kinderen zijn bang om te poepen, omdat het zo'n pijn doet. Als jouw kind last heeft van verstopping, geeft hij waarschijnlijk aan dat hij links of rechts onderin zijn buik pijn heeft.Gastritis
Dit is een irritatie aan de maagwand. Heel zelden wordt dit veroorzaakt door de bacterie Helicobacter pylori en dan voornamelijk als een of beide ouders hiervoor behandeld is. Als je kind gastritis heeft, heeft hij boven zijn navel pijn. Hij kan ook misselijk zijn en last hebben van een opgeblazen gevoel.Reflux
Letterlijk betekent reflux 'terugstromen'. De sluitspier – in de volksmond 'het klepje' genoemd – tussen de slokdarm en maag gaat bij baby's vaker open dan bij oudere kinderen en volwassenen, ook de bouw van de maag is nog anders. Bij reflux stroomt de maaginhoud terug de slokdarm in. Melk maakt de maaginhoud minder zuur. Daarom is het niet zozeer het zuur dat de slokdarm irriteert, maar het omhoogkomen van de voeding zelf dat een vervelend gevoel geeft. Hierdoor kan je baby gaan huilen en lijkt het alsof hij pijn heeft. Een ontstoken slokdarm komt maar heel zelden voor. Als ze anderhalf jaar zijn, zijn de meeste kinderen van hun klachten af. Kinderen die al ouder zijn en nog last hebben van reflux, hebben buikpijn, pijn achter het borstbeen of kunnen misselijk zijn en overgeven.Urineweginfecties
Buikpijn kan worden veroorzaakt door een blaasontsteking die steeds terugkeert of een andere urineweginfectie. Dit komt vaker voor bij meisjes dan bij jongens. Andere klachten die daarbij kunnen voorkomen zijn vaak plassen, pijn tijdens of na het plassen en soms bloed in de urine. Sommige kinderen die al zindelijk zijn, kunnen een terugval hebben en bijvoorbeeld in bed plassen. Ze kunnen dan last hebben van een urineweginfectie.Menstruatieklachten
Voordat meisjes hun eerste menstruatie hebben, kunnen ze buikpijn hebben. Dit wordt veroorzaakt door het verkrampen van de baarmoeder.Voeding
Als je kind te snel, te veel of te vet eet, kan hij ook last krijgen van buikpijn. Het is daarom belangrijk dat je kind gezond en op vaste tijden eet.Overgevoeligheid
Je kind kan last krijgen van zijn buik als hij bepaalde voedingsstoffen of -middelen niet kan verdragen. Denk bijvoorbeeld aan een intolerantie voor koemelk en melkproducten, koemelkallergie of een intolerantie voor gluten (coeliakie). Behalve buikpijn heeft je kind dan vaak ook last van diarree.Andere pijnen
Soms zegt een kind dat hij buikpijn heeft, maar heeft hij eigenlijk oorpijn of keelpijn. Vooral kinderen tussen de twee en vier jaar zeggen al snel dat ze buikpijn hebben als ze iets anders bedoelen. Dat komt omdat de buik een soort 'oerplaats' is waar kleine kinderen pijn voelen.
Psychische oorzaken van buikpijn bij kinderen
Buikpijn kan ook door spanningen worden veroorzaakt. Denk bijvoorbeeld aan angst, drukte of stress. Je kind kan last hebben van spanningen thuis, gepest worden, ruzie hebben met een vriendje of vriendinnetje, een geboorte van een broertje of zusje meemaken, een verhuizing of faalangst hebben. Sommige kinderen merken dit meteen aan hun darmen, die dan gespannen raken. Neem de klachten van je kind serieus en – als hij hier oud genoeg voor is – praat met hem om te achterhalen wat er zou kunnen spelen. Hopelijk kunnen jullie samen de oorzaak aanpakken en is de buikpijn snel verleden tijd. Laat je kind verder gewoon naar school en/of sport en hobby's gaan als het lukt, want afleiding helpt.
Wanneer de huisarts inschakelen bij buikpijn?
Als je kind plotseling erge buikpijn heeft of als je baby onophoudelijk huilt, kun je het beste meteen contact opnemen met de huisarts. Ook als je kind regelmatig buikpijn heeft, is het goed om even langs te gaan. Ook dit zijn redenen om de huisarts te bellen:
Als je kind suf wordt
Als de buikpijn erger wordt
Als de buikpijn verergert als je kind beweegt
Als je kind steeds moet overgeven en/of diarree heeft en niets drinkt
Als je bloed en slijm vindt in de ontlasting van je kind
Als je kind ook koorts krijgt
Als je kind pijn heeft rechts in de onderbuik
Als je kind pijn heeft in de onderbuik en pijn heeft bij het plassen en/of bloed in de urine heeft
Buikpijn door prikkelbare darm syndroom (PDS)
Heeft je kind langere periodes last van buikpijn en diarree of obstipatie, dan heeft hij mogelijk last van een prikkelbare darm. Het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) is geen ziekte, maar een verstoring van de functie en beweging van de darmen. Lees hier meer over het Prikkelbare Darm Syndroom bij kinderen.
Wat kun je doen als je kind buikpijn heeft?
Als je kind buikpijn heeft, maar er geen reden is om naar de huisarts te gaan, dan kun je het volgende doen:
Laat je kind in bed of op de bank onder een dekentje liggen.
Als je kind misselijk is en moet overgeven, geef dan kleine slokjes water of lauwe thee.
Als je kind last heeft van verstopping, geef dan natuurlijke laxeermiddelen zoals (gedroogde) pruimen of pruimensap, peer, abrikoos en perzik. Je kunt je kind ook in een warm bad doen, zodat hij zich wat meer kan ontspannen.
Eventueel kun je bij buikpijn een kinderparacetamol geven. Geef geen andere pijnstillers aan je kind: sommige medicijnen, zoals Ibuprofen, kunnen de buikpijn juist verergeren.
/6596c406dbb24f0b8237838dc9bd0ce4/image.jpg)
/f648b4463934489a9a5c0c53fc69c2d3/image.jpg)
/ea0a09c59ad848b8a36360209f7dc546/image.jpg)
/6a4762effda9472ab8856549e3bd3867/image.jpg)
/18cd7cb6b1124f478ed3312edb9047a1/image.jpg)
/d1ee2227de4d4362b4103610873a1bda/image.jpg)
Hoe kun je buikpijn voorkomen bij je kind?
Je kunt buikpijn natuurlijk nooit helemaal voorkomen, maar met deze tips kom je al een heel eind:
Geef je kind gezonde voeding en laat hem niet te veel eten en drinken op een dag.
Geef je kind genoeg vezels, want dit voorkomt verstopping. Vezels zitten in fruit, groenten, brood en volkorenproducten.
Zorg dat je kind genoeg beweegt. Beweging helpt voor een goede darmwerking.
Wuif het probleem van je kind niet weg, maar luister naar hem. Misschien maakt hij zich veel zorgen of is hij ergens bang voor?
Probeer stress bij je kind te voorkomen. Help hem bijvoorbeeld bij de voorbereiding als hij een toets of een wedstrijd heeft. Op een gegeven moment moet hij het zelf doen, maar als je hem leert hoe hij hiermee omgaat, voorkom je veel stress.
Als je kind last heeft van terugkerende buikpijn, kun je een dagboek bijhouden. Hierin kun je opschrijven hoe vaak, hoe lang en waar je kind precies pijn heeft in zijn buik. Ook kun je opschrijven wat er gebeurde voordat je kind last kreeg van zijn buik. Was er misschien een ruzie of had hij te veel gegeten?
Als je kind steeds last blijft hebben van buikpijn en er is geen lichamelijke oorzaak te vinden, neem dan contact op met je huisarts. Hij kan je doorverwijzen naar een kinderpsycholoog, die gaat kijken of er factoren een rol spelen die de buikpijn in stand houden.
Hypnotherapie bij buikpijn
Veel kinderen met terugkerende buikpijn hebben baat bij hypnotherapie, zowel bij lichamelijke klachten als bij zorgen en problemen. Je kunt deze therapie vergelijken met begeleid dagdromen. Hypnose is een vorm van ontspanning die lijkt op de fase tussen waken en slapen. Met hulp van de hypnotherapeut kunnen kinderen in die ontspanning met hun verbeeldingskracht werken aan bijvoorbeeld zelfvertrouwen, stressvermindering of een rustig gevoel in hun buik. Het positieve effect hiervan bij kinderen met buikpijn is aangetoond met meerdere wetenschappelijke onderzoeken.
Buikpijn: naar school of het kinderdagverblijf?
Als je kind buikpijn heeft, maar zich verder goed voelt, kan hij gewoon naar het kinderdagverblijf of naar school. Vertel het wel aan de leidster of leerkracht als je kind buikpijn heeft, zodat je kind goed in de gaten wordt gehouden.
Lees ook:
Bronnen: Thuisarts
