Waarom zakgeld voor kinderen?
Een jong kind begrijpt waarschijnlijk weinig van de waarde van geld. Als je hem zakgeld geeft of geld voor zijn verjaardag, snapt hij mogelijk niet wat hij ermee kan of wil hij ermee spelen. Maar zodra je kind ouder wordt, krijgt hij meer interesse in geld en begrijpt hij beter wat je ermee kunt. Hij snapt dat hij met geld iets kan kopen en leert dat als je meer geld hebt, je daar ook iets groters of iets wat duurder is van kunt kopen.
Door je kind zakgeld te geven leert hij de waarde van geld kennen. Dat is belangrijk voor later. Hoeveel zakgeld je ook geeft, voorop staat dat hij zo leert omgaan met geld en weet wanneer hij iets wel of niet kan uitgeven. Het geld is op een gegeven moment op, daarom moet hij leren om keuzes te maken: waar geef je je geld wel aan uit, en waaraan niet?
Tip: Met een leuke spaarpot kun je je kind leren sparen
Wat zegt het Nibud over hoeveel zakgeld?
Volgens het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) geeft 93 procent van de ouders hun kind in 2023 regelmatig zakgeld. De hoogte van het zakgeld is gestegen. Hoeveel zakgeld krijgt een kind? Gemiddeld krijgt een 6-jarige nu tussen de 1,20 tot 2,30 euro zakgeld per week. In 2018 was dat nog 1 tot 1,40 euro was.
Van de 6- en 7-jarigen krijgt ruimt 70 procent contant zakgeld zo blijkt volgens het Nibud. Steeds meer kinderen krijgen hun zakgeld digitaal.
Wat vind jij: Goed of slecht idee? Moeder laat 7-jarige zoon rekeningen betalen om hem te leren omgaan met geld
Vanaf welke leeftijd geef je zakgeld?
Als je kind zes of zeven jaar is, gaat hij naar groep 3. Daar leert hij rekenen en eenvoudige sommen maken. Ook kunnen kinderen van die leeftijd munten herkennen. Omgaan met geld leert je kind spelenderwijs. Zes jaar is dus een goede leeftijd om te beginnen met zakgeld.
Naarmate je kind ouder wordt, kun je steeds wat meer zakgeld geven. Hoeveel zakgeld is genoeg? Overdrijf het niet: twee of drie euro per week is meer dan genoeg tot je kind een jaar of tien is. Tot die tijd is geld een middel om te oefenen in betalen, plannen en sparen.
Wil je dat je kind al eerder iets leert over geld? Ga dan samen boodschappen doen. Leg uit dat jij geld geeft aan de caissière, zodat jullie de appels mee naar huis mogen nemen. Zo leert je kind de eerste beginselen van (zak)geld.
Meer tips: Zo leer je je kind (beter) omgaan met geld.
Hoeveel zakgeld per leeftijd?
Deze tabel houdt het Nibud aan voor hoeveel zakgeld kinderen op de basisschool krijgen:
*Bron: Nibud Kinderonderzoek 2023
Wat moeten kinderen betalen van zakgeld?
Hoeveel zakgeld je aan je kind geeft, hangt natuurlijk af van hoeveel je zelf te besteden hebt en wat je kind van het zakgeld moet betalen. Als je je kind zakgeld geeft voor kleine dingen zoals snoep en (klein) speelgoed, is een paar euro per week meer dan genoeg. Moet je kind ook cadeautjes zelf betalen of andere dingen die duurder zijn? Dan zul je waarschijnlijk ook meer zakgeld geven.
Wanneer geef je zakgeld?
De meeste kinderen op de basisschool krijgen wekelijks zakgeld. Kinderen die op de middelbare school zitten, krijgen dit meestal per maand. Kies wat voor jullie het beste werkt en hou je daar aan vast. Heeft je kind zijn geld al eerder opgemaakt? Leg hem dan uit dat hij pas volgende week of volgende maand weer zakgeld krijgt. Op die manier leert hij goed met geld omgaan en dat op ook echt op is.
Lees ook: Zelfstandigheid, dit kun je per leeftijd verwachten
Tips bij het geven van zakgeld
Met zakgeld leert je kind omgaan met een beperkt budget voor een bepaalde periode. Hij kan niet alles kopen, dus moet hij keuzes maken. Hier volgen nog een paar tips bij het geven van zakgeld:
Geef steeds hetzelfde bedrag op dezelfde dag van de week of maand. Pas dan kan je kind echt leren plannen: hij weet waar hij op kan rekenen en hoe lang hij ermee moet doen.
Spreek van tevoren af hoe lang je kind met het geld moet doen. Een week of een maand? Wijk daar niet van af. Krijgt je kind tussendoor geld van zijn opa of oma? Stop dat geld dan in een apart potje, zodat je kind daar andere dingen van kan kopen.
Maak duidelijke afspraken. Bespreek wat je kind wel en niet mag kopen van het zakgeld.
Zakgeld is geen loon en ook geen middel om te straffen. Het is juist bedoeld om van te leren.
Lees ook: Straffen van je kind, wat werkt wel en wat niet?
Hoe kun je kinderen leren sparen?
Het is natuurlijk niet erg als je kind zijn geld uitgeeft aan leuke dingen, maar het is ook belangrijk dat hij leert sparen. Als je kind later iets duurs wil kopen, moet hij daar ook voor sparen.
Een spaarpot is daarvoor een handig hulpmiddel. Voor je kind is het leuk om te zien (en te voelen) dat die spaarpot steeds voller en zwaarder wordt. Dat motiveert hem om vooral verder te sparen. Sommige ouders hebben bij de geboorte al een spaarrekening geopend voor hun kind. Als je dat nog niet hebt gedaan, kun je dat ook doen.
Is je kind al wat ouder? Dan kun je ook twee verschillende spaarpotjes samen met je kind maken: een spaarpot om te sparen en een spaarpot om te gebruiken (daar mag je kind dus iets van kopen). Zo leer je je kind bewuste keuzes maken waar het geld aan wordt besteed
Meer weten? Zo leer je je kind spelenderwijs sparen
Contant geld vs. bankrekening
Voor kinderen is contant geld nog steeds de beste manier om de waarde van geld te leren kennen. Als je kind nog jong is, kies dan ook voor het geven van zakgeld in de vorm van contant geld. Zo kun je goed uitleggen hoeveel muntjes van twintig cent er in een euro gaan en hoeveel wisselgeld hij terugkrijgt.
Je kunt je kind wel alvast uitleggen hoe een bankrekening werkt. Pin waar hij bij is en laat op je bankoverzicht (op papier of digitaal) zien dat het bedrag van je rekening is afgeschreven. Op die manier leert je kind dat een pinautomaat geen onuitputtelijke geldmachine is.
Het is ook slim om een bankrekening voor je kind te openen. Digitaal leren omgaan met geld is net zo belangrijk als leren omgaan met contant geld. Leren pinnen voor je speelgoed, zelf online sparen voor een game en je zakgeld digitaal sparen: dat hoort er allemaal bij.
Ook het leren omgaan met een pinpas is belangrijk. Een goede leeftijd om hiermee te starten is 10 jaar. Zo kun je hem veilig leren pinnen voordat hij zelfstandiger wordt. Ook kun je nog wat controle houden over zijn bankrekening. Bij de meeste banken kunnen ouders een betaallimiet instellen op de bankrekening van hun kinderen en kun je als ouder gemakkelijk meekijken met je kind.
Leer je kind ook producten op websites te vergelijken, laat zien welke webshops wel en niet betrouwbaar zijn en dat het vaak goed is om er een nachtje over te slapen, voordat je iets aanschaft.
Laat je kind fouten maken met zakgeld
De manier waarop je kind omgaat met zijn geld kan botsen met jouw ideeën over het besteden van geld. Toch is het belangrijk om je kind hierin niet te strak te houden en waar nodig alleen een beetje bij te sturen of te helpen. Je kind moet tenslotte leren hoe je geld uitgeeft én spaart. Gaat het fout en is zijn geld 'opeens' op? Dan is dit een goede les voor je kind om het de volgende keer anders aan te pakken.
Om je kind te leren niet meteen al zijn geld uit te geven, kun je samen een doel kiezen om voor te sparen. Laat je kind (een deel) van zijn zakgeld in een spaarpot doen. Zo ziet hij zijn vermogen 'groeien'.
Lees ook: Zelfstandigheid, dit kun je per leeftijd verwachten
Wanner kleedgeld voor je kind?
Is je kind twaalf jaar en wil hij graag z'n eigen kleding kopen? Dan adviseert het Nibud om je kind kleedgeld te geven. Dit is de volgende stap in het leren omgaan met geld. Voor pubers is kleding vaak erg belangrijk. Ze hebben een eigen smaak ontwikkeld en willen zelf bepalen wat ze dragen. Met kleedgeld leert je kind goed na te denken over hoe hij dit bedrag uitgeeft.
Hoeveel kleedgeld geef je je kind?
Hoeveel kleedgeld je aan je kind geeft, hangt af van hoeveel je aan kleding kunt of wilt uitgeven. Uit de gegevens van het Nibud blijkt dat alle kleding (dus van ondergoed tot en met een winterjas) voor kinderen van twaalf jaar en ouder 71 euro per maand kost voor jongens, en 77 euro voor meisjes. Maar in de praktijk hoeven maar weinig kinderen alle kleding zelf te betalen van het kleedgeld. De meeste middelbare scholieren krijgen dan ook 50 euro per maand aan kleedgeld.
Lees meer: Wat kost het hebben van een kind?
Bron: Nibud