Gamen als hobby
Voor veel kinderen is gamen een vast onderdeel van de vrijetijdsbesteding. Volgens recente cijfers gamet 89 procent van de basisschoolleerlingen, 38 procent doet dit dagelijks. In het voortgezet onderwijs gamet 68-75 procent, en 27 procent dagelijks. Bij maar een klein deel (4 procent) vormt het gamen een probleem: andere bezigheden lijden er bijvoorbeeld onder, ze gamen stiekem of er ontstaan ruzies door in het gezin. Voor de meeste kinderen is het dus in de eerste plaats leuk vermaak, waarvan ze ook nog iets kunnen leren. Maar er zijn ook aandachtspunten wat betreft de gezondheid en ontwikkeling van kinderen die (veel) gamen. We zetten op een rij wat er zo aantrekkelijk én minder goed is aan gamen.
Tip! Minder gamen en meer naar buiten? Leuk buitenspeelgoed voor basisschoolkinderen bestel je hier.
Dit vinden kinderen leuk aan gamen
Dat veel kinderen gamen leuk vinden, is logisch. Er zitten allerlei elementen in die het leuk en spannend maken:
Interactie In een interactief spel heeft je kind een actieve, invloedrijke rol. Hij bepaalt wat er gebeurt en hoe. Hij kiest een figuurtje, het uiterlijk en de elementen van het spel en tijdens het spel kiest hij zijn eigen weg en eigen tempo.
Beloning Er zit vrijwel altijd een belonend aspect aan games. Je kind kan een volgend level halen, iets winnen of iets maken wat er mooi uitziet.
Uitdaging Alleen al het uitvogelen hoe een spel werkt en wat het doel is geeft uitdaging, maar in veel spellen zijn ook behendigheid, snelheid, strategie en creativiteit belangrijk.
Variatie Het aanbod aan games is enorm en ze zorgen voor allerlei soorten vermaak, denk aan games waarin puzzelen, bouwen, programmeren, auto's/racen, sport, avontuurlijke omgevingen, muziek of creativiteit een rol spelen.
Herkenbaarheid Bepaalde figuren, merken of omgevingen spreken kinderen aan en vaak ontstaan er hele rages rondom een game. Ook kijken kinderen naar bekende YouTubers en andere influencers die aan het gamen zijn of erover vertellen, en kunnen daar enorm fan van zijn.
Sociaal medium Veel spellen kan je kind samen met anderen spelen. Het online contact met anderen maakt het een sociaal medium. Door online te kletsen, samen te werken of juist een spelletje tegen elkaar te spelen.
Gamen is vermaak, je kind kan zich er na schooltijd even lekker mee afreageren of bij ontspannen. Maar het is ook leerzaam.
Wat leert je kind van gamen?
Door te gamen kan je kind allerlei vaardigheden uitproberen, oefenen en verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan:
Hand-oogcoördinatie: zijn handen/vingers moeten (razendsnel) reageren op wat hij ziet op het scherm.
Hij oefent zo ook zijn fijne motoriek.
Door te navigeren in omgevingen of dingen te bouwen traint hij zijn ruimtelijk inzicht.
Bij veel games heb je geduld, een goed reactievermogen en probleemoplossend vermogen nodig.
Veel spellen vragen fantasie en creativiteit van je kind.
Je moet vaak samenwerken, daarom versterkt gamen de communicatieve vaardigheden.
Je kind leert strategisch denken, vooruit kijken én gamen kan het geheugen verbeteren.
Van Engelstalige games leert je kind veel Engelse woorden.
Games die specifiek zijn gericht op educatie maken leren leuk voor een kind. Hij kan zich er makkelijker op concentreren dan op een geschreven tekst, een aantrekkelijke vorm daagt meer uit en de informatie blijft vaak beter hangen als je kind er zelf actief iets voor moet doen.
Uit een onderzoek van de Universiteit van Amsterdam, waarbij 934 kinderen tussen de drie en zeven jaar vier jaar lang werden gevolgd, blijkt zelfs dat gamen kinderen slimmer maakt. Het gaat dan om de ontwikkeling van de zogenaamde 'fluïde intelligentie'. Vaardigheden die daaronder vallen zijn bijvoorbeeld communiceren, patronen herkennen, verbanden leggen, vooruitdenken en probleemoplossend denken. Door games te spelen kan je kind deze vaardigheden eindeloos oefenen. Zo heeft gamen ook een positieve invloed op de schoolprestaties.
Gamen als sociale bezigheid
Het beeld van de eenzame gamer in zijn schemerige kamertje is achterhaald: voor kinderen en jongeren is gamen veel meer een sociale bezigheid. Volgens recent onderzoek naar gamegedrag van de Radboud Universiteit kan gamen juist eenzaamheid tegengaan en vriendschappen versterken, als kinderen er samen mee bezig zijn. Op school praten ze over gamen, ze spelen games na op het schoolplein, na schooltijd spreken ze online af, ze zijn fan van YouTubers die tegen elkaar gamen en willen de laatste streams daarvan hebben gezien. Voor veel (oudere) kinderen is het een belangrijk onderdeel van hun sociale leven.
Nadelen van gamen voor kinderen
Dat betekent niet dat je je kind natuurlijk eindeloos kunt laten gamen. Er zijn namelijk ook belangrijke nadelen. Het voornaamste bezwaar is dat je de meeste games zittend speelt. En ook nog in een houding die niet zo gezond is: voorovergebogen en een beetje in elkaar gedoken. Artsen waarschuwen zelfs voor de 'game-bochel'. Kinderen zijn gemaakt om te bewegen, het is onmisbaar voor een gezonde ontwikkeling van de motoriek en de spieren. Ook helpt het overgewicht voorkomen. Buitenspelen is belangrijk voor ze, vanwege de dagelijkse dosis vitamine D, maar ook om oogproblemen te voorkomen. Hoe meer tijd een kind doorbrengt met gamen, hoe groter het risico dat hij niet aan voldoende beweging komt.
Maar gamen heeft nog meer risico's:
Als je kind vier uur voor het slapengaan nog gamet, kan dit de kwaliteit van slaap verslechteren.
Hoewel gamen slimmer kan maken, kan een slechte nachtrust de schoolprestaties negatief beïnvloeden.
Het kan ten koste gaan van zijn sociale leven als hij veel in zijn eentje gamet. Bovendien hebben kinderen die al jong gamen (8-9 jaar) minder sociale vaardigheden in de offline wereld als ze ouder zijn (12 jaar).
Het kan vluchtgedrag zijn.
Het kan tot gedragsproblemen leiden.
Het kan verslavend werken.
Via de chatfunctie van sommige games kan je kind in contact komen met digitale kinderlokkers.
Gedragsproblemen en een gameverslaving ontstaan niet zomaar. Ben je bezorgd dat je kind verslaafd is of raakt aan gamen? Hier lees je welke (vroege) signalen van gameverslaving er zijn.
Gamen: goed én slecht
Eigenlijk kun je niet algemeen stellen dat gamen goed is of slecht, want het is beide. Of het voor jouw kind goed of slecht is, hangt van verschillende factoren af. Allereerst hangt het ervan af hoeveel tijd je kind kwijt is aan gamen. Maar ook van de functie die gamen voor hem heeft: is het gewoon af en toe een uurtje leuk of leerzaam vermaak? Of heeft je kind het nodig om met spanning te kunnen omgaan? Gamet hij uit eenzaamheid? Of om problemen te ontwijken? En dan speelt ook nog mee wat voor type je kind is. Voor een kind dat zich zonder gedoe aan de schermtijd houdt en ook graag buiten speelt, vriendjes heeft, aan sport of andere hobby's doet en het thuis en op school fijn heeft, vormt gamen minder risico dan voor kinderen met gedragsproblemen of een problematische thuissituatie.
Hoeveel uur gamen per dag?
Uit Nederlands onderzoek blijkt dat 'licht gamen' (ongeveer een uur per dag) goed is voor kinderen: het levert ze echt voordelen op. Ze zitten zelfs lekkerder in hun vel en kunnen beter met problemen omgaan dan kinderen die niet gamen. Negatieve effecten lijken vooral voor te komen bij kinderen die meer dan acht tot negen uur per week aan het gamen zijn, zeggen wetenschappers. Bij hen heeft het ook invloed op het sociale gedrag.
Verschil gamen tussen jongens en meisjes
Onderzoek laat zien dat jongens over het algemeen meer en vaker gamen dan meisjes. Een mogelijke verklaring is dat jongens het gevoel van prestatie en beloning, waar het bij gamen meestal om draait, sterker ervaren dan meisjes. Ook komt problematisch gamen bijna twee keer zo vaak voor bij jongens dan bij meisjes.
Verstandig gamen
Een uur per dag gamen is dus goed voor je kind, blijkt uit onderzoek. Als hij ervan houdt, natuurlijk. Daarbij is het verstandig om op de onderstaande punten te letten, om de risico's van gamen zo veel mogelijk voor te zijn.
1. Toon interesse
Zorg dat je begrijpt waar je kind mee bezig is en wat hij er zo leuk aan vindt. Kijk af en toe met hem mee als hij gamet en vraag vooral wat híj vindt dat jij erover moet weten. Kinderen zijn op dit gebied meer de expert dan hun ouders. Kan hij uitleggen hoe het spel gaat, wat hij moet doen, met wie hij online speelt? Dit geeft jou een beeld van zijn belevingswereld en je kind voelt zich door jouw interesse vertrouwd om met je te praten over dit onderwerp – ook als hij hierbij problemen tegenkomt.
2. Stel grenzen
Maak duidelijke afspraken met je kind over hoelang hij mag gamen en wanneer. Doe dit bij voorkeur in overleg, zodat hij inspraak heeft. Handige voorwaarden zijn bijvoorbeeld:
Geen scherm onder het eten.
Eerst huiswerk, dan pas gamen.
Of: eerst buitenspelen en dan gamen.
's Avonds niet meer gamen.
Spreek ook af wat er gebeurt als je kind zich niet aan de regels houdt en wees consequent. Vind je dat hij in de vakanties of in het weekend best wat meer mag gamen dan tijdens een schoolweek? Baken dit dan duidelijk af, zodat je kind het verschil zelf ook snapt.
3. Zorg voor evenwicht
Zorg ervoor dat het gamen in een gezonde verhouding blijft met andere activiteiten, zoals huiswerk, buitenspelen, sporten en offline sociale contacten.
4. Stel een budget
Maak ook afspraken met je kind over hoeveel geld hij mag uitgeven aan gamen. Niet alleen aan de game zelf, maar ook aan in-game aankopen. Heeft je kind zijn zakgeld opgemaakt aan games? Geef hem dan geen extraatjes. Juist omdat sommige games spelers verleiden om geld uit te geven, bijvoorbeeld voor extra punten of bijzondere figuurtjes/items (skins), is het belangrijk dat je kind leert dat hij zijn geld maar één keer kan uitgeven.
5. Let op houding en beweging
Zorg dat je kind ontspannen rechtop kan zitten tijdens het gamen. Help hem daaraan herinneren als je ziet dat hij in elkaar gedoken zit met zijn neus op het scherm. Laat je kind na het gamen even lekker bewegen of buitenspelen.
6. Praat met andere ouders
Het is altijd handig om te weten hoe andere ouders omgaan met gamen. Vraag je kind wat de afspraken zijn bij zijn vriendjes thuis en bespreek met andere ouders hoe zij grenzen stellen en game-gedrag in de gaten houden. Dat kan het makkelijker maken om te bepalen wat het beste bij jullie past.
7. Let op signalen
Praat over de negatieve gevolgen van het gamen als je merkt dat je kind te veel opgaat in het gamen. Bijvoorbeeld als je merkt dat je kind chagrijnig of somber wordt als hij niet gamet. Of dat hij buiten het gamen om ook nog veel tijd besteedt aan het onderwerp, zoals op YouTube of door met vrienden eindeloos te appen over gamen. Dit kunnen signalen zijn dat het gamen een te grote rol gaat spelen. Benoem de signalen en vraag of je kind dit herkent.
Wat is een goede game voor kinderen?
Minecraft is een populair virtueel bouwspel. Het wordt ook wel online legoën genoemd. In het rapport Jong Geleerd 2.0: Minecraft (Mijn Kind Online/Kennisnet) staat beschreven wat dit spel zo bijzonder maakt:
De vrijheid in het spel trekt kinderen aan.
Minecraft stimuleert de fantasie van kinderen.
Het vergt intelligentie en doorzettingsvermogen.
Minecraft-kinderen leren uit zichzelf en van elkaar.
Er zijn mogelijkheden voor gebruik op school.
To game, or not to game
Op de website www.gameninfo.nl van het Trimbos Instituut staat een film in drie delen met de titel To game, or not to game. Gamers en niet-gamers hebben soms moeite om elkaar te begrijpen en dat kan onnodige spanning opleveren. Ouders snappen bijvoorbeeld niet waarom een kind door wil gamen tijdens etenstijd. Een kind snapt niet waarom ouders daar zo moeilijk over doen. To game, or not to game kruipt in de huid van de gamers, partner en ouders om het verhaal compleet te krijgen. De film bestaat uit drie video's van 5 à 6 minuten.
Meer informatie nodig of heb je vragen over gamende kinderen? Er bestaat ook een gamen-infolijn tijdens kantooruren: 0900-1995 (€ 0,10/min)
Bronnen: Folia.nl, Mediawijsheid.nl, Bureaujeugdenmedia.nl, Gameninfo.nl, Mediawijzer.net, Rtlnieuws.nl
/0fed1fe939674cf4a001242481ef4a3c/image.jpg)
/25d14d997f2542dabafced522f2fafae/image.jpg)
/899c0b55408c42be80592c382c74ec97/image.jpg)
/fbac05c7e42a4ce39cc5d5fc2e0e4361/image.jpg)
/3c166ed0a6dd4793b52639623dc1f4af/image.jpg)
