Peuterkalender

Peuter 3 jaar oud

 
Peuter 3 jaar Getty Images
Getty Images
 
Geschreven door:
Leestijd 8 minuten

Je peuter is 3 jaar oud. De driftbuien worden minder, zet je nu maar schrap voor de waarom-vragen. Wat zul je vaak verrast worden door de rijke fantasie en grappige kijk op de wereld van je peuter. Wat gaan jullie dit jaar zoal meemaken samen?

Lees verder onder de advertentie

Ontwikkeling peuter 3 jaar

Je peuter valt steeds minder vaak, want van al het loopfietsen, klimmen en dansen worden zijn spieren sterker. De verbeterde spierontwikkeling helpt ook bij het zindelijk worden. Je kind kan het verschil tussen een volle en lege blaas leren voelen en leren zijn blaas bewust te ontspannen als hij gaat plassen.

Je kunt je peuter lekker zijn gang laten gaan in de speeltuin. Zijn motoriek is zo ontwikkeld dat het klimrek en de glijbaan voor je peuter van 3 jaar geen onbekend terrein meer zijn. Hij redt zich er prima mee en door hem dit zelf te laten proberen, versterkt hij zijn zelfvertrouwen. Blijf er wel bij om in de gaten te houden of hij niet overmoedig wordt. Hier kun je meer lezen over risicovol spelen.

Wat betreft de fijne motoriek: je peuter van 3 jaar beheerst zijn vingers beter, waardoor hij makkelijker een potlood kan sturen en kan leren zijn rits omhoog en omlaag te doen. Tussen het derde en vierde jaar krijgt een kind de voorkeur voor zijn linker- of rechterhand.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Tips voor het kopen van speelgoed voor een peuter van 3 jaar

Wat kan een peuter van 3 jaar?

Een hele berg vaardigheden heeft je kind (min of meer) onder de knie. Fietsen op een driewieler, rennen en van richting veranderen of plotseling stoppen, met twee voeten tegelijk omhoog springen, gericht een bal gooien en vangen: dat lukt hem waarschijnlijk inmiddels wel. Nog even en hij kan ook hinkelen en huppelen.

Knutselen en tekenen kan een peuter van 3 jaar ook steeds beter. Hij krijgt steeds meer geduld en kan langer geconcentreerd met iets bezig zijn. Misschien begin je al koppoters te herkennen in zijn tekeningen? Je kunt puzzeltjes met hem maken en simpele spelletjes vinden peuters van 3 jaar al heel leuk.

Lees verder onder de advertentie

Hij kan zichzelf steeds langer vermaken met zijn spel, maar begint er ook andere kinderen bij te betrekken. Vanaf 3 jaar leren peuters aan groepsspelletjes meedoen.

Tip: Sommige peuters zijn het stadium driewieler al snel voorbij. Wil je een fiets voor je peuter van 3 jaar kopen? Lees hier waar je op moet letten.

Een grote fantasie

De fantasie van je peuter is grenzeloos en voor hem levensecht. Bij het voorlezen bekijkt hij met interesse de plaatjes en fantaseert er van alles bij. Zijn spel wordt ook steeds uitgebreider: hij verzint steeds nieuwe dingen met het speelgoed dat hij heeft. Een schoenendoos is een poppenbed en een zwaard kan ook best een paard zijn.

Lees verder onder de advertentie

Door die grote fantasie en alle indrukken op een dag, kan een peuter van 3 jaar ook weleens bang worden of nachtmerries krijgen. Zijn angsten kunnen ook samenhangen met de ontwikkeling van zijn eigen ik. Hij ziet zichzelf als een almachtig persoontje. Gaan er dingen mis, dan kan hij denken dat dit door hem komt. Misschien is mama bijvoorbeeld wel ziek geworden, omdat hij ongehoorzaam was. Zo'n gedachte maakt bang. Zo kun je omgaan met angst bij kinderen.

Lees ook: Peuter van 3 jaar slaapt plots slecht? Dit zijn veel voorkomende slaapproblemen bij kinderen

Nachtangsten

Het fenomeen nachtangsten (night terrors) is iets anders dan een nachtmerrie. Wat gebeurt er en waarom moet je je peuter juist niet wakker maken? 

Lees verder onder de advertentie

Hoe denkt een kind van 3?

Je peuter neemt dingen letterlijk die je figuurlijk bedoelt, legt zelf verbanden en heeft zijn eigen kijk op de wereld. Daarmee kan hij origineel (en hilarisch) uit de hoek komen. Heb je het bijvoorbeeld over de kinderziekte rodehond, dan vraagt je kind misschien of de rode hond ook kan bijten. Logisch toch?

Meestal reageert een peuter spontaan op iets wat hij ziet of meemaakt. Hij kan je wijzen op details waar jij allang niet meer op let. Maar hij kan ook ineens een luide opmerking maken over een dikke meneer in de bus of de pukkels van de caissière. Gênant? Zo kun je het beste reageren.

Je kind is sowieso volop bezig met taal en doet allerlei taalvondsten. Hij verzint bijvoorbeeld grappige namen voor familieleden. Het is niet nodig om hem steeds te verbeteren, zolang je zelf maar de goede woorden en namen blijft zeggen. Op een dag neemt hij ze vanzelf over.

Lees verder onder de advertentie

Lees meer: Wat moet een peuter van 3 jaar kunnen zeggen? Alles over de taal- en spraakontwikkeling

De waarom-vraag?

Waarom is water nat? Waarom kan een vogel vliegen? Vanaf een jaar of 3 komen vaak de waarom-vragen. Je peuter is nieuwsgierig en wil de wereld beter begrijpen. Dit is een grote mijlpaal voor zijn taalontwikkeling. Door vragen te stellen leert je kind namelijk verbanden leggen. Houd je antwoord simpel. Op 'Waarom sneeuwt het?' hoeft je kind geen uitgebreide weerkundige uitleg. Zeg bijvoorbeeld: 'Omdat het winter is. Dan zorgt de kou ervoor dat er sneeuwvlokjes uit de wolken komen'.

Neem de vragen van je peuter serieus. Misschien lijken ze onzinnig, maar hij stelt ze niet zomaar. Met vragen stellen kom je heel ver in het leven. En als jij het antwoord niet weet, kun je dat ook gewoon zeggen.

Lees verder onder de advertentie

Bijna jarig? 
Moet je peuter nog 3 jaar worden? Hier vind je de leukste cadeaus en spelletjes voor een peuter van 3 jaar. Ideeën voor een peuter traktatie als hij 3 jaar wordt, vind je hier.

Wat is 'normaal' gedrag voor een 3-jarige?

Hoe je kind van 3 zich gedraagt, hangt af van zijn karakter en temperament. En besef ook dat zijn gedrag op deze leeftijd enorm in ontwikkeling is. Het kan ook per situatie anders zijn. Op de peuterspeelzaal of in een andere sociale omgeving neemt je kind een bepaalde rol in. Misschien is hij een gangmaker, zoekt hij met iedereen contact en bepaalt hij graag wat er gebeurt. In de groep wordt een saamhorigheidsgevoel opgebouwd tussen de kinderen; hier ontstaan ook de eerste peutervriendschappen.

Een verlegen kind neemt soms een afwachtende houding aan en kijkt liever vanaf een veilige afstand naar de andere kinderen. Weer andere kinderen reageren vijandig en pakken speelgoed af. Ze moeten nog leren op een aardige manier met anderen om te gaan. De aard van je kind komt in ieder geval steeds duidelijker naar voren.

Lees verder onder de advertentie

Je peuter van 3 jaar krijgt besef van wat goed of fout is. Hij kan nu ook denken: ik ben stout geweest. De ontwikkeling van dit eerste schuldgevoel is van invloed op het zelfbeeld. Daarom kan het straffen van je kind een nadelig effect hebben. Lees hier meer over straffen en belonen van je peuter.

Sociaal-emotionele ontwikkeling
Samen spelen, samen delen, een ander troosten en je inleven: vanaf zo'n 3 jaar kan een peuter dit (langzaam) steeds beter. Zo verloopt de sociaal-emotionele ontwikkeling.

Snel boos en grenzen opzoeken

Over het algemeen neemt de zelfbeheersing met 3 jaar toe, maar je kind kan nog steeds snel boos worden en een flinke scène maken. Is je peuter van 3 jaar onhandelbaar? Het helpt als je probeert te begrijpen waarom hij boos wordt, in plaats van boos op hem te worden. Dan kun je hem ook helpen met frustratie te leren omgaan. Dat gaat nu beter, omdat je beter met hem kunt praten.

Lees verder onder de advertentie

Je kunt hem bijvoorbeeld uitleggen waarom je nu geen tijd hebt om naar de speeltuin te gaan, maar vanmiddag wel. Je kind zal stap voor stap leren dat hij soms niet zijn zin krijgt en een andere keer weer wel. Als hij dat leert begrijpen, zal hij minder vaak of minder lang boos zijn. Hier vind je meer tips over omgaan met een boos kind.

Peuterpuberteit 3 jaar

Eigenwijs zijn, driftbuien en nee-zeggen, voor een peuter van 3 jaar is dat een manier om duidelijk te maken dat hij een eigen persoon is, met een eigen wil. Dat is voor hem nog nieuw en daar oefent hij mee. Hij beseft ineens dat hij een eigen mening heeft, zelf beslissingen kan nemen en dingen kan ondernemen. Eigenlijk verklaart je kind in deze levensfase zijn onafhankelijkheid aan jou.

Omdat je peuter steeds meer eigenwaarde krijgt, laat hij zich nog duidelijker gelden. Hij doet dan ook veel waar hij zelf zin in heeft. Hij zal vaak boos worden om jouw regels, maar dat hoort erbij. Het heeft alles te maken met deze ontwikkelingsfase. En voor alle duidelijkheid: het betekent niet dat hij je niet lief vindt. Júíst omdat hij zich veilig voelt bij jou, probeert hij dit gedrag uit. En even later kruipt hij weer dicht tegen je aan.

Lees verder onder de advertentie

Van peuter naar kleuter

Je peuter van 3 jaar wordt (of is) zindelijk, hij kan meer en meer zelf, kletst en zingt, leert tekenen, tellen, kleuren en vormen, en vindt spelen met andere kinderen steeds leuker. Langzaam verandert je peuter in een kleuter en vanaf zijn volgende verjaardag mag hij naar de basisschool. Gek idee? Je zult merken dat hij (en jij) er steeds meer naartoe groeit. Aan de andere kant: geniet nog maar even van deze unieke leeftijd en alle grappige peuterstreken die daarbij horen.

Lees ook: Alles wat je kind moet kunnen voor hij naar de basisschool gaat

De informatie uit dit groeikalender-artikel is gebaseerd op de gemiddelde ontwikkeling van een peuter. Ieder kind is uiteraard uniek en ontwikkelt zich zijn eigen tempo en manier. Ook iedere ouder zal het ouderschap anders beleven. Onze informatie is dan ook vooral bedoeld om je een idee te geven wat je per half jaar ongeveer kunt verwachten.

Bronnen: Icare JGZ, Kindergarden