Dikke kans dat je peuter inmiddels eet wat jij op tafel zet. Toch kun je sommige etenswaren beter (nog) niet aan jongere kinderen, omdat ze te zout zijn (wat ongezond is) of omdat ze rauw zijn (waardoor je kind er ziek van kan worden). Van onderstaande producten wordt afgeraden om het aan dreumesen en peuters te geven.
Lees ook: Tips om je kind beter te laten eten
Wat mogen jonge kinderen niet eten?
Mogen peuters rauw vlees?
Vlees is goed voor je kind, omdat er veel ijzer in zit. Maar rauw vlees kan je peuter beter niet eten. Hierin kunnen schadelijke bacteriën zitten waar hij ziek van kan worden. Voorbeelden van rauw vlees die je je peuter beter niet kunt geven zijn: ossenworst, filet americain, rosbief en carpaccio. Lees hier hoeveel vlees een kind dagelijks nodig heeft.
Tip: Als je vlees veilig bereidt en verhit voorkom je besmetting met bacteriën. Kijk voor meer informatie op de site van het Voedingscentrum.Rauwe vis
Hetzelfde geldt voor rauwe vis. Vis is heel gezond voor je kind: aangeraden wordt om kinderen één keer per week vis te laten eten, het liefst vette vis zoals zalm. Met rauwe vis kun je beter nog even wachten omdat hier ook ziekmakende bacteriën in kunnen zitten .Producten met rauwe melk of ei
Ook voor etenswaren met rauwe melk of rauw ei geldt dat peuters het beter niet kunnen eten of drinken. Denk aan rauwmelkse kazen (au lait cru) of sauzen of toetjes met rauw ei. Net als in rauwe vis en vlees kunnen er ziekmakende bacteriën inzitten waar ze ziek van worden als ze het eten, zoals campylobacter, listeria, salmonella en E. coli. Kleine kinderen hebben vaak nog een lage weerstand waardoor ze makkelijker een voedselinfectie krijgen en daar minder snel van herstellen.Zout en producten met veel zout
De nieren van kinderen tot 4 jaar kunnen zout nog niet goed verwerken. Als baby's of peuters te veel zout binnenkrijgen, kan dat blijvende schade veroorzaken. Een kind t/m 3 jaar mag maximaal 3 gram zout per dag eten. Kinderen van 4 t/m 6 jaar: 4 gram. Kook daarom zoutloos voor je peuter: voeg zelf geen zout toe en kies voor producten met weinig toegevoegd zout. Check ook de etiketten: in producten als snacks, bewerkte vleeswaren (worst, hamburgers, vleeswaren en kaas voor op brood), vleesvervangers en pizza's zit vaak veel zout.
Lees ook: Hoeveel zout mag je kind per dag?Gerechten met alcohol
Als je kookt met alcohol, bijvoorbeeld als je iets flambeert of kookt of stooft in bier of wijn, dan kun je dat gerecht beter niet aan je kind geven om te eten. Ook kun je je peuter beter geen toetjes met likeur (zoals tiramisu) laten eten. Lang niet alle alcohol verdampt of vervliegt tijdens het koken: er blijft altijd een deel achter in het gerecht. Na flamberen zit er nog 75 procent van de alcohol in het eten. Bij stoven hangt het ervan af hoe lang het gerecht suddert: na 15 minuten verhitten zit nog 40 procent van de alcohol in het gerecht. Pas na 2 uur is ongeveer 90 procent van de alcohol verdampt.Kaas en smeerkaas
Een nieuw advies is om kinderen tot 4 jaar geen harde kaas te geven, omdat er te veel verzadigd vet en zout in zit. Veel meer dan in andere soorten broodbeleg. De nieren van baby's en peuters kunnen die hoeveelheid zout niet goed verwerken, waardoor de nieren kunnen beschadigen. Dit advies geldt zowel voor kant-en-klare plakken kaas, als voor een stuk kaas waar je met de kaasschaaf plakjes van maakt. Ook moet je oppassen met smeerkaas. Kazen die je wel kunt geven aan je kind om eten, zijn bijvoorbeeld hüttenkäse, cottage cheese, mozzarella, zuivelspread en een smeerkaas die minder zout bevat zoals Eru kids. Hier zit minder zout en vet in.Lever, leversmeerworst en paté
Het Voedingscentrum raadt ook af om jonge kinderen tot 4 jaar leverproducten te laten eten, zoals smeerworst of paté. In deze vleeswaren zit niet alleen veel zout, maar ook een hoog gehalte vitamine A. Daar mag je peuter niet te veel van binnenkrijgen, omdat het schadelijk kan zijn voor z'n gezondheid. In een boterham met smeerworst zit ongeveer 1.200 microgram vitamine A. De veilige bovengrens voor kinderen tot 4 jaar is maximaal 800 microgram vitamine A per dag.
Lees ook: Wat is het beste broodbeleg voor je baby?Vitaminepillen
Uitgezonderd van vitamine K (voor baby's) en vitamine D hebben kinderen geen extra vitamines nodig. Het wordt zelfs afgeraden je kind vitaminepillen te geven, omdat hij dan het risico loopt van sommige vitamines te veel binnen te krijgen en dat kan schadelijk zijn (vitamine A en foliumzuur). Een kind met een gevarieerd eetpatroon heeft weinig kans op een vitaminetekort. Twijfel je over de gezondheid van je kind, ga dan niet zelf extra vitamines geven, maar raadpleeg een arts of schakel een kinderdiëtist in.
Van het leukste kinderservies tot de mooiste kinderstoel:
Lees ook: 8x kinderservies dat je kind nog wél veilig kan gebruiken
Geef deze voedingsmiddelen niet te vaak:
Het Voedingscentrum adviseert nadrukkelijk om bovenstaande etenswaren niet aan je peuter te geven. Maar er zijn nog een aantal voedingsmiddelen die je beter niet te vaak of te veel aan je kind kunt geven om te eten. Zoals:
Snoep, chips en snacks
Geef je kind niet te veel snoep, koek en chips. Hierdoor krijgt hij een grote hoeveelheid ongezonde vetten, suikers en/of zout binnen. Laat je verder niet misleiden door termen als biologisch of een 'gezond' ogende verpakking. Ook biologische chips of groentechips bevatten veel zout en vet. Gezonde alternatieven zijn: plakjes komkommer, reepjes paprika, wortels, of fruit. Af en toe een snoepje of koekje is prima, bijvoorbeeld in het weekend of op een feestje. Lees hier welke tussendoortjes nog meer gezond zijn en welke kun je beter niet aan je kind geven.Kant-en-klaar maaltijden
Probeer je kind zo min mogelijk kant-en-klaarmaaltijden en sauzen te laten eten. Hier zit namelijk vaak ook veel zout in. Potjes kindervoeding zijn soms ideaal, maar check dan altijd de ingrediënten op het etiket en kies de minste zoute variant.Wit brood
Af en toe een sneetje of bolletje witbrood is natuurlijk niet schadelijk, maar gezond is het niet. Kies liever voor volkorenbrood. Dat zit vol vezels, mineralen en vitamines en die je kind nodig heeft.
Lees ook: Waarom je kind vezelrijke voeding nodig heeft
Rijst en rijstwafels
Er was veel te doen over de mogelijke gezondheidsrisico's van rijstwafels. Typisch zo'n snack die veel ouders aan hun peuter geven om te eten, omdat het weinig vet, zout en suiker bevat. Maar er zit ook relatief veel arseen of arsenicum in rijstproducten. Dit kan mogelijk schadelijk zijn als je kind er langdurig te veel van binnenkrijgt. Af en toe een rijstwafel kan best, maar het wordt afgeraden om je peuter elke dag rijst, rijstwafels of rijstproducten te laten eten. En als je losse rijst kookt kun je door het goed af te spoelen al een gedeelte van het arseen verwijderen.Vruchtensap
Kinderen die veel (fruit)sap drinken, kunnen last krijgen van peuterdiarree. De darmen van jonge kinderen kunnen de fructose uit het sap nog niet goed verwerken. Vruchtensap bevat bovendien (bijna) evenveel suikers als frisdrank. Hiermee krijgt je kind dus ongemerkt veel suiker en calorieën binnen. De suikers en zuren in sap tasten ook het melkgebit van je kind aan dat schade kan veroorzaken.
Lees ook: Waarom te veel appelsap drinken ongezond isThee
Thee is een prima alternatief voor water. Maar zwarte en groente thee bevatten theïne, een zelfde stof als cafeïne maar minder sterk, en te veel daarvan is niet goed voor kinderen. Houd het dus bij slappe thee en wissel af met kruidenthee (dat bevat geen theïne). Let ook op met het geven van zoethoutthee (of sterrenmix), dit kan de bloeddruk verhogen en dat is ook voor een kind niet gezond.
Lees ook: Hoeveel moet een kind per dag drinken?
Wel of geen nitraatrijke groente?
Tot een paar jaar geleden luidde het advies om je kind niet te vaak nitraatrijke groente te laten eten, maar dit voedingsadvies geldt niet meer. Uit onderzoek blijkt dat nitraatrijke groente, zoals spinazie, rode bietjes, andijvie en sla, juist hartstikke gezond is voor je peuter. Blijf wel altijd variëren met andere groentes.
Extra oppassen met…
Tenslotte zijn er nog wat etenswaren die je kind wel mag eten, maar waarmee je moet oppassen in verband met verstikkingsgevaar. Het gaat bijvoorbeeld om:
Pinda's en noten
Ongezouten noten en pinda's zijn heel gezond voor je kind, ze staan niet voor niets in de Schijf van Vijf. Maar je kind kan zich hier wel in verslikken. Daarom is het verstandig om jonge kinderen geen hele noten of pinda's te laten eten. In plaats daarvan kun je ze verwerken in een zelfgemaakte notenpasta of 100% pindakaas. Of stamp de nootjes fijn en gooi ze als garnering over een bakje yoghurt.Cherrytomaatjes, druiven, olijven, wortels
Let ook goed op als je je kind gladde, ronde etenswaren geeft, zoals cherrytomaatjes of snoeptomaatjes, druiven, wortels of olijven. Deze snacks zijn even groot als de luchtpijp van je kind. Als hij zich erin verslikt, kan dat fatale gevolgen hebben. Lees hier wat je het beste kunt doen als je kind zich verslikt. Belangrijk: snij tomaten, druiven en olijven daarom altijd in vieren of in kleine stukjes, voordat je ze aan je kind geeft.
Lees ook: Verstikking en verslikken bij baby's en peuters
Geen inspiratie? Deze kookboeken helpen je een handje:
Bron: Voedingscentrum