Foliumzuur slikken voor en tijdens je zwangerschap

Wat is foliumzuur?

Foliumzuur is een ander woord voor vitamine B11. Het is nodig voor de groei en goede werking van het lichaam en de aanmaak van witte en rode bloedcellen. Je hebt het ook nodig voor een goed werkend immuunsysteem (weerstand). Plus: foliumzuur is belangrijk tijdens de zwangerschap voor de vroege ontwikkeling van een ongeboren kind.

Waar zit foliumzuur in?

Foliumzuur komt van nature voor in (vooral groene) groenten, volkorenproducten, brood, vlees en zuivel. In lever, leverworst en paté zit ook veel foliumzuur, maar ook veel vitamine A. Te veel daarvan is schadelijk voor ongeboren kinderen. Het is daarom verstandig geen lever te eten als je zwanger bent.

Lees ook: Wat je beter niet kunt eten tijdens je zwangerschap

Waarom extra foliumzuur tijdens de zwangerschap?

Je lichaam kan vitamine B11 zelf niet aanmaken. We krijgen deze vitamine binnen via voedsel. Ben je niet zwanger? Dan is het voldoende om gezond en gevarieerd te eten. Ben je zwanger of wil je zwanger worden? Dan ligt dat iets anders. Je hebt dan meer foliumzuur nodig, zo'n 400 tot 500 microgram extra per dag. Dat komt neer op een kilo bruine bonen of een halve kilo spruiten per dag. Best veel dus. Makkelijker is het om extra foliumzuur in de vorm van tabletten te slikken. Dat doe je vanaf het moment dat je zwanger wilt worden. Hoe lang je foliumzuur moet slikken? Tot de tiende week van je zwangerschap.

Waarom je extra foliumzuur nodig hebt:

• Foliumzuur een rol speelt bij de vorming van het centrale zenuwstelsel van je baby.

• Foliumzuur bijdraagt aan de weefselgroei en de vorming van de placenta.

• Foliumzuur de kans verkleint op aangeboren afwijkingen. Denk aan een open ruggetje, een open schedel of een open gehemelte (schisis).

Hoeveel foliumzuur?

Het advies is dus om extra foliumzuurpillen te slikken, 400 microgram per dag. Het voordeel van een tablet is dat de vitamine makkelijker door je lichaam wordt opgenomen dan wanneer je het via eten of drinken binnenkrijgt.

Wanneer beginnen met slikken foliumzuur?

Aangeraden wordt om een maand voordat je probeert zwanger te worden, begint met het slikken van een supplement. Jouw lichaam heeft die paar weken nodig om een goede voorraad foliumzuur op te bouwen. Als je niet meteen daarna zwanger raakt, is het niet erg dat je het al slikt. Het is onschadelijk voor je gezondheid en je krijgt er ook geen bijwerkingen van.

Tot wanneer foliumzuur slikken?

Als je zwanger bent, is het belangrijk dat je de tabletten blijft slikken tot de tiende week van je zwangerschap. Dit komt neer op de tien weken na de eerste dag van je laatste menstruatie. Het is niet erg als je foliumzuur blijft slikken, maar in principe haal je vanaf dat moment weer voldoende uit je gezonde, gevarieerde voeding.

Te veel foliumzuur

Het is wel belangrijk dat je niet meer slikt dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 400 microgram extra per dag. Als je te veel foliumzuur slikt, kan een tekort aan de vitamine B12 over het hoofd worden gezien. Dat kan weer leiden tot gezondheidsproblemen. Maar slik je een keer per ongeluk twee tabletten op een dag? Dan is dat heus niet direct een probleem.

Wat als je geen extra foliumzuur slikt tijdens je zwangerschap?

Slik je nog geen foliumzuur en ontdek je dat je zwanger bent? Begin dan meteen met het slikken van foliumzuurtabletten. Je loopt anders een groter risico dat de neurale buis van je baby niet sluit. Deze buis vormt de basis voor het centrale zenuwstelsel en ontwikkelt zich al in de eerste weken van je zwangerschap. Hieruit ontstaan de hersenen en het ruggenmerg. Als de neurale buis niet sluit, ontstaat er een neuraalbuisdefect. De gevolgen kunnen bijvoorbeeld een open ruggetje of schisis zijn.

Je kunt zwanger worden zonder foliumzuur, maar het is een onmisbare vitamine voor de ontwikkeling van de baby in de buik. Dat maakt het belangrijk om bij te slikken als je zwanger wilt worden.

Foliumzuur tijdens de zwangerschap

Een aantal belangrijke punten om te onthouden als het gaat om het slikken van foliumzuur tijdens je zwangerschap:

1. Begin minimaal vier weken van tevoren
   Begin minimaal vier weken voordat je zwanger wilt worden met het slikken van foliumzuurtabletten. Slik je nu de anticonceptiepil en ben je van plan daar binnenkort mee te stoppen omdat jullie een kinderwens hebben? Begin dan met slikken van foliumzuur als je aan de laatste pilstrip begint.

2. Niet direct begonnen met foliumzuur slikken?
   Ben je eerder zwanger dan gedacht, onverwacht zwanger of wist je niet dat extra foliumzuur belangrijk is? Begin dan met het innemen van de tabletten zodra je weet dat je zwanger bent.

3. Gebruik tabletten van 400 microgram
   Deze tabletten zijn zonder recept verkrijgbaar bij de drogist en de apotheek. Gebruik je multivitaminen voor zwangeren? Check dan de hoeveelheid foliumzuur die daar in zit. Als er voldoende in zit, hoef je de extra pillen niet te slikken.

4. Hoe lang moet je foliumzuur slikken als je zwanger bent?
   Blijf foliumzuur slikken totdat je zeker weet dat je tien tot twaalf weken zwanger bent. Daarna is het niet meer nodig.

Te lang foliumzuur slikken

Kun je te lang foliumzuur slikken? Uit een onderzoek van de KU Leuven blijkt dat het niet verstandig is om langer dan zes maanden achtereenvolgend foliumzuur te slikken. Ook is er geen reden om foliumzuur langer dan de aanbevolen hoeveelheid dagen te slikken.

Welke foliumzuur kopen?

Foliumzuurtabletten kun je op allerlei plekken kopen, zoals de apotheek, drogisterij of online. Sommige zwangerschapssupplementen bevatten al een goede dosering foliumzuur, dus lees altijd goed de bijsluiter.

Tip: Hier koop je foliumzuur en andere belangrijke vitamines als je zwanger bent

Wanneer overleg huisarts, verloskundige of gynaecoloog?

Als je wilt beginnen met foliumzuur slikken, heb je geen advies of recept nodig. In de volgende gevallen is het wel verstandig om contact met je huisarts, verloskundige of gynaecoloog op te nemen:

• Als je eerder een kind hebt gekregen met een open ruggetje of schisis. Of als jij – of je partner – geboren bent met die aangeboren afwijking. Je hebt dan een hogere dosis foliumzuur nodig dan de standaarddosis van 400 microgram. Pillen in zo'n hoge dosering zijn alleen verkrijgbaar op doktersrecept.

• Als je epilepsie of suikerziekte hebt of als deze aandoeningen voorkomen in je familie.

• Als je meerdere miskramen hebt gehad. Er zijn aanwijzingen dat een tekort aan foliumzuur de kans op een miskraam vergroot bij vrouwen die daar gevoelig voor zijn.

Foliumzuur voor mannen

Foliumzuur is niet alleen nuttig voor vrouwen, maar ook voor mannen. Wetenschappers aan de Katholieke Universiteit Nijmegen hebben onderzoek gedaan naar de invloed van foliumzuur op de vruchtbaarheid van mannen.

Hoe dat precies zit? Foliumzuur voor mannen: wat doet het?

Bronnen: Apotheek.nl, De Verloskundige, Voedingscentrum, KU Leuven