Wat moet je doen als je net weet dat je zwanger bent?
Je probeerde al een tijd om zwanger te worden en nu is het eindelijk gelukt. Of het was juist een grote verrassing. Hoe dan ook, je bent op zoek naar handige informatie, bijvoorbeeld over foliumzuur, zwangerschapskwaaltjes of de eerste echo. Of misschien heb je de eerste afspraak met de verloskundige al achter de rug en wil je weten hoe je baby zich ontwikkelt, wat de juiste voeding is en hoe het zit met zwangerschapsverlof.
Zwanger, en nu? Hier vind je álle antwoorden op álle zwangerschapsvragen die nu en in de komende weken door je hoofd spoken.
Wanneer een zwangerschapstest?
Misschien heb je vanmorgen een thuistest gedaan en was die positief. Of heb je over het staafje van de zwangerschapstest geplast in de volle overtuiging dat je zwanger was, maar was de uitslag juist negatief. Of wie weet ben je nog helemaal niet zwanger, maar ben je van plan het te worden. Hier lees je hoe een zwangerschapstest werkt en vanaf wanneer die betrouwbaar is.
Ongewenst zwanger
Het zou natuurlijk kunnen dat je ongewenst zwanger bent. Dan sta je opeens voor een moeilijke beslissing. Wat zijn de mogelijkheden als je ongewenst zwanger bent en hoe kom je tot een goed besluit? Je leest het hier.
Wanneer slik je foliumzuur?
'Slik je al foliumzuur?' Dikke kans, dat je die vraag al van meerdere mensen gehoord hebt. Foliumzuur, ofwel vitamine B11, is heel belangrijk voor de gezondheid van je ongeboren kind. Zelfs als je alleen al probeert zwanger te worden, en ook in de eerste tien weken van je zwangerschap wordt dringend geadviseerd de vitamine dagelijks in te nemen. Bij de drogist vind je supplementen. Slik dagelijks 0,4 milligram foliumzuur.
Lees ook: Waarom is dit zo belangrijk? En zit foliumzuur ook in voeding?
Wanneer naar de huisarts of verloskundige?
Zodra je weet dat je zwanger bent, kun je een afspraak maken bij een verloskundigenpraktijk. In veel woonplaatsen is het slim om daar niet te lang mee te wachten, om te voorkomen dat er geen plek meer is bij de praktijk waar je naartoe wilt. Via de Deverloskundige.nl zoek je een verloskundigenpraktijk bij jou in de buurt.
Kijk bij je keuze niet alleen naar de dichtstbijzijnde praktijk, maar ook of de werkwijze van de praktijk bij je past. Zoek je een grote praktijk, of juist een kleine? Probeer te bedenken wat jij belangrijk vindt, bekijk websites van praktijken en bel ze als je vragen hebt. De intake bij de verloskundige is meestal tussen week 8 en week 10 van je zwangerschap.
Je huisarts speelt geen directe rol bij je zwangerschap, maar soms kan het handig zijn hem in te lichten. Bijvoorbeeld omdat je wilt stoppen met roken, of medicijnen slikt die hij moet voorschrijven. Tijdens de zwangerschap mag je veel geneesmiddelen namelijk niet gebruiken.
Lees ook: Eerste afspraak met de verloskundige, hoe gaat dat?
Termijnecho's
Als je zwanger bent, krijg je verschillende echo's. Tijdens de eerste echo wordt bekeken of je baby goed is ingenesteld in de baarmoeder, of zijn hartje klopt en hoelang je precies zwanger bent. Dit heet de termijnecho. Die vindt soms plaats tijdens het eerste bezoek aan de verloskundige, soms bij een volgend bezoek.
De tweede echo is de 13 wekenecho. Die bestaat sinds september 2021. Bij 13 weken zwangerschap is al te zien hoe de organen, ledematen en het zenuwstelsel van je baby zich ontwikkelen. Daardoor kan op de 13 wekenecho een groot deel (ongeveer 50 procent) van de afwijkingen worden gevonden die anders pas bij de 20 wekenecho worden ontdekt. Hierdoor kan eerder aanvullend onderzoek worden gedaan en een behandelplan worden gemaakt.
Bij de 20 wekenecho wordt je baby uitgebreid gemeten en is meestal wel te zien of je een meisje of jongen krijgt. Ook tijdens de 20 wekenecho wordt gekeken naar mogelijke afwijkingen.
Wordt een echo, eigenlijk echoscopie, inwendig of uitwendig gemaakt? Krijg je maar drie echo's? Wat is een pretecho? Kortom: alles over de zwangerschapsecho's – waar sommige zwangeren geen genoeg van kunnen krijgen!
De uitgerekende datum
Heb je net ontdekt dat je zwanger bent? Dan is het goed om na te gaan wanneer je voor het laatst ongesteld was en wanneer je baby kan zijn verwekt. Want je kunt het natuurlijk zo romantisch maken als je wilt, maar een verloskundige kijkt niet naar de met kaarslicht gevulde lange nachten met je partner. Die wil keiharde data over je menstruatiecyclus en combineert die met de informatie van de eerste echo om tot jouw uitgerekende datum te komen.
Wil je zelf alvast een berekening maken? Ga dan na wanneer de eerste dag van je laatste menstruatie was. Bij een regelmatige menstruatiecyclus wordt de baby 40 weken (280 dagen) daarna geboren. Overigens wordt maar 5 procent van de baby's geboren op de uitgerekende datum, de rest komt ergens tussen de 37 en 42 weken ter wereld.
Wanneer wordt jouw baby geboren?
De prenatale screening
Heb je ontdekt dat je zwanger bent, dan is het goed om na te denken over prenatale screening. Dat zijn onderzoeken tijdens je zwangerschap waarmee je kunt laten onderzoeken of je kind mogelijk een aandoening of lichamelijke afwijking heeft. Denk aan het downsyndroom. Je beslist zelf of je deze onderzoeken wilt. Het gaat om een bloedonderzoek, de NIPT, de 13 wekenecho en de 20 wekenecho.
Tijdens de eerste afspraak vertelt de verloskundige of gynaecoloog welke onderzoeken er zijn en wat ze inhouden. Hier lees je alles over de prenatale screening.
Wat mag je eten en drinken als je zwanger bent?
De een kan gewoon blijven eten zoals ze al deed, de ander moet het een en ander aanpassen aan haar dieet. Bijvoorbeeld omdat je graag rauw vlees eet. Als je zwanger bent, zijn sommige voedingsstoffen noodzakelijk om binnen te krijgen. Andere kun je beter mijden. Wij hebben alle informatie voor je verzameld en ook nog eens handige lijstjes voor je gemaakt: 'laten staan' versus 'opletten' versus 'wel doen'.
Zwangerschapshormonen
Zwanger, en dan? De kans is groot dat je hormonen tijdens je zwangerschap met je aan de haal gaan. Ze maken je bijvoorbeeld humeurig en veroorzaken zwangerschapskwaaltjes. Maar niet alleen de 'oldtimers' oestrogeen en progesteron zijn hoofdrolspelers, ook heuse zwangerschapshormonen razen noodzakelijkerwijs door je lijf. Welke zijn dat en wat doen ze precies?
Hoe zit het met zwangerschapskwaaltjes?
Negen maanden lang op een roze wolk? Nou, zet je schrap, want zwanger zijn heeft ook zo zijn nadelen: zwangerschapskwaaltjes. Ook hier geldt natuurlijk weer dat wat voor de een opgaat, voor de ander totaal geen issue is. Zo hangt de een de hele dag boven de wc en heeft de ander alleen af en toe een zure oprisping. Ochtendmisselijkheid moet eigenlijk zwangerschapsmisselijkheid heten, want je kunt er 24 uur per dag last van hebben.
En dan hoofdpijn. Vooral in het eerste en derde trimester van je zwangerschap geen zeldzaamheid. Kun je het voorkomen, hoe dan en wat kun je doen als je wordt geveld door de pijn? Overigens: sommige migrainepatiënten zijn tijdens hun zwangerschap juist verlost van aanvallen!
Rugpijn is nog zo'n veelvoorkomende kwaal als je zwanger bent, maar ook bekkenklachten komen veel voor.
Wanneer vertellen dat je zwanger bent?
Je drinkt geen alcohol meer, je bent hondsmoe en je partner is plotseling wel heel galant en behulpzaam. Voor je het weet, verklappen jullie zo, zonder ook maar iets te zeggen, dat er een kleine op komst is. Erover nadenken hoe het grote nieuws te brengen hoeft niet alleen maar 'leuk' te zijn, maar kan ook heel gevoelig liggen. Als je al eens een baby hebt verloren, wil je misschien extra lang wachten met vertellen, of misschien juist niet. En wat als zwanger worden bij iemand in jullie omgeving niet lukt? Dus: wanneer vertel je het eigenlijk, dat je zwanger bent? En hoe?
De groei en ontwikkeling van de baby
Je bent zwanger, maar wat gebeurt er in je lijf? Hoe groot is je baby in week 14? In welke maand zijn z'n longen volgroeid? En wat gebeurt er eigenlijk met je eigen lijf? Lees en leer alles over de groei en ontwikkeling van je ongeboren baby en de veranderingen aan je eigen lichaam in de digitale Zwangerschapskalender.
Schrijf je in voor de zwangerschapskalender
Van een weekkalender met de ontwikkeling van je (ongeboren) baby en
adviezen en tips van onze 70 experts tot handige lijstjes, verhalen van andere zwangere vrouwen en exclusieve kortingen op producten die je nu nodig hebt. Schrijf je hier in voor de digitale zwangerschapskalender en ontvang 'm elke week in je mailbox.
Zwangerschapscursussen, yoga en mindful zwanger zijn
'Vroeger' ging iedere zwangere vrouw standaard op pufcursus, tegenwoordig doet lang niet iedereen dat meer, maar de keuze in zwangerschapscursussen is ook veel groter. Zwangerschapsyoga bijvoorbeeld. Hoe helpt het? Wanneer kun je daarmee beginnen als je zwanger bent? Wat is het verschil met gewone yoga? Kan je partner ook meedoen?
Een andere manier om je voor te bereiden op de bevalling en het moederschap is een cursus mindful zwanger en bevallen. Het helpt je ontspannen zwanger te zijn, je zwangerschap intenser en bewuster te beleven, je leert er puffen en je krijgt allerlei andere tips hoe je je weeën kunt opvangen.
Ook een cursus hypnobirthing wordt steeds vaker gekozen. Hypnobirthing is gericht op vertrouwen in je lichaam en je vermogen om bewuste keuzes te maken voor en tijdens je bevalling. Daarnaast leer je verschillende manieren om (diep) te ontspannen.
Sporten tijdens je zwangerschap
Kun je nog sporten? Is het wel goed voor de baby als je hardloopt? En tijdens een spinningles stijgt je hartslag opeens flink: kan dat geen kwaad? Ademhaling, bloeddruk, hartslag: het zijn maar een paar van de beschreven aandachtspunten bij het sporten. Bewegingsdeskundige Esther van Diepen vertelt onder andere welke buikspieren je wel en niet mag trainen als je zwanger bent en hoe het precies zit met je hartslag.
Ben je liever lui dan moe? Beweging is sowieso goed voor je, dat wist je natuurlijk al, maar tijdens je zwangerschap is sporten écht aan te raden, voor zowel jouw gezondheid als dat van je ongeboren kind. Wij geven tips, speciaal voor zwangere beginners.
Seks tijdens je zwangerschap
Ik ben zwanger: kan ik nog vrijen? Natuurlijk! Hoewel de zin in seks en frequentie in het eerste trimester om verschillende redenen soms afneemt, krijgen sommige vrouwen na het eerste trimester juist meer zin in seks. Hoe komt dat? En wat als na een tijdje je buik in de weg zit en de seks iets onhandiger wordt? Welke standjes zijn te doen, hoe zit het met bloedverlies en wat gebeurt er met je baarmoeder tijdens een orgasme?
Wanneer regel je de kraamzorg?
Kraamzorg is natuurlijk iets wat pas na de bevalling komt, maar wat je wél zo snel mogelijk moet regelen. Hoe meld je je aan voor kraamzorg en hoeveel kost het?
Doen: je zorgverzekering regelen
En als je dan toch bezig bent: het is slim om nog eens naar je zorgverzekering te kijken als je zwanger bent. Misschien wil je je wel extra laten verzekeren – soms kan dat met terugwerkende kracht. Als je bijvoorbeeld last hebt van bekkeninstabiliteit en daarvoor behandeld moet worden, kan dit een goed idee zijn. Ook kun je denken aan de vergoeding van een zwangerschapscursus of een extra prenatale screening.
Welke zorgverzekering het beste bij jou past, hangt af van je zorgbehoefte. Die is voor iedereen anders. Het is dan ook verstandig om zorgverzekeringen te vergelijken als je zwanger bent of dat wilt worden. Dit kun je onder andere doen door zorgverzekeringen te vergelijken bij Independer.
Bron: Independer
Zwangerschapsverlof regelen
Als je werkt, lijkt het nog ver weg: je zwangerschapsverlof. Maar je werkgever moet daar wel rekening mee houden en vervanging regelen. Dus wanneer vertel je het je werkgever? En wat moet je doen als je zwanger bent om je verlof te regelen? Wat voor rechten en plichten heb je? Ook leuk om alvast over na te denken: wat ga je allemaal doen tijdens je zwangerschapsverlof?
Zwanger, en nu? Een checklist
Nog even op een rij wat handig of noodzakelijk is om te regelen zodra je zwanger bent:
Meld je aan bij een verloskundigenpraktijk (zodra je weet dat je zwanger bent)
Slik foliumzuur (zodra je weet dat je zwanger bent of zwanger wilt worden)
Eerste bezoek aan verloskundige (tussen week 8 en 10)
Bloedonderzoek (rond 10 weken)
NIPT (vanaf 11 weken)
Termijnecho (tussen de 10 en 13 weken)
Kraamzorg regelen (rond 12 weken)
Nadenken over kinderopvang en inschrijven (rond 12 weken)
13 wekenecho (tussen 12 en 14 weken)
Aanmelden zwangerschapscursus (rond 15 weken)
Meld je zwangerschap bij je zorgverzekeraar en neem je zorgverzekering onder de loep (15 weken)
Zwangerschapsverlof bespreken met je werkgever
Hier vind je een handige checklist met alles wat je moet doen en regelen tijdens je zwangerschap.
Bronnen: De verloskundige (KNOV), Voedingscentrum
Ontvang een gratis Ouders van Nu Zwanger Magazine
Vraag nu het gratis Ouders van Nu Zwanger Magazine aan! In onze cadeaus vind je tijdschriften, producten en informatie waar jij als (aanstaande) ouder écht iets aan hebt.
Praat erover mee
Ben je zwanger en/of heb jij een vraag over zwangerschap? Op het forum van Ouders van Nu wordt actief over het thema zwangerschap gesproken. In de categorie 'zwangerschap' kun je in contact komen met andere zwangere en ervaringsdeskundigen.
